Một số kinh nghiệm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 406

Đến nay, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Lữ đoàn đã đi vào nền nếp, góp phần trực tiếp nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Đơn vị, trước hết là về chất lượng chính trị và công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, quản lý kỷ luật, xây dựng chính quy. Từ năm 2013 đến nay, 100% cán bộ, chiến sĩ của Lữ đoàn luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, yên tâm công tác, tích cực phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ; Đơn vị bảo đảm an toàn tuyệt đối về mọi mặt, nhiều tập thể, cá nhân được Quân khu và Lữ đoàn khen thưởng; Đảng bộ Lữ đoàn luôn đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh, Lữ đoàn vững mạnh toàn diện. Hai năm liền (năm 2015 và 2016), Lữ đoàn được Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 2 tặng Cờ “Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua Quyết thắng”, Đảng bộ Lữ đoàn đạt trong sạch, vững mạnh tiêu biểu; Đoàn cơ sở Lữ đoàn 4 năm liền được Tổng cục Chính trị, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tặng Cờ “Đơn vị xuất sắc trong hoạt động công tác Đoàn và phong trào Thanh niên”.

Mặc dù hiệu quả thực tế của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Lữ đoàn đã được khẳng định trong thực tiễn, nhưng vẫn còn có mặt hạn chế, như: việc cụ thể hóa các nội dung giáo dục pháp luật còn chung chung, bó hẹp, có lúc chưa sát với thực tiễn cơ quan, đơn vị. Hình thức, phương pháp vẫn còn đơn giản, khô cứng, đi theo lối mòn, chủ yếu là thông tin một chiều, dễ gây nhàm chán, chưa khơi dậy cho bộ đội say mê học tập, nghiên cứu. Một số ít cấp ủy, chỉ huy chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác này; thậm chí có lúc, có nơi còn coi đây là nhiệm vụ của cán bộ chính trị hoặc cơ quan pháp luật v.v.

Từ thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thời gian qua, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 406 rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
Trước hết, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy và phát huy vai trò, trách nhiệm của Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật. Hằng năm, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch, hướng dẫn của trên, yêu cầu nhiệm vụ đơn vị, cấp ủy các cấp cần đưa công tác này vào nghị quyết lãnh đạo với nội dung, giải pháp, chỉ tiêu cụ thể. Người chỉ huy xây dựng kế hoạch thực hiện, chỉ rõ mục tiêu, yêu cầu, nội dung, chương trình, đối tượng, biện pháp, thời gian hoàn thành sát với đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị. Quá trình tổ chức thực hiện, các cấp tuân thủ nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, phân công cá nhân phụ trách, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tự phê bình và phê bình. Định kỳ 06 tháng, 01 năm tổ chức sơ kết, tổng kết, rút ra bài học kinh nghiệm, bổ sung nội dung, biện pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với tình hình, nhiệm vụ và nhận thức của từng đối tượng; lấy kết quả thực hiện công tác này là một chỉ tiêu để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tập thể, cá nhân. Cùng với đó, Lữ đoàn luôn kịp thời bổ sung, kiện toàn Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật, bảo đảm đúng thành phần, cơ cấu (theo Thông tư 42/2016/TT-BQP của Bộ Quốc phòng), làm việc theo Quy chế. Các thành viên tham gia Hội đồng phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, kiến thức toàn diện, chuyên sâu về pháp luật, nắm vững thực tiễn đơn vị và có năng lực tổ chức, khả năng sư phạm tốt, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đề ra. Hằng năm, Hội đồng chủ động tham mưu với cấp ủy, chỉ huy về nội dung, giải pháp thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trước hết là xây dựng kế hoạch hoạt động sát, đúng; thường xuyên phát huy vai trò của các thành viên trong chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, đảm bảo công tác này được tiến hành có nền nếp, đạt hiệu quả thực chất.

Thứ hai, thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Ở Lữ đoàn, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được gắn kết chặt chẽ với công tác giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng; duy trì nghiêm các chế độ, nền nếp sinh hoạt, học tập ngày, tuần, tháng; sinh hoạt ngày Đảng, ngày Đoàn; Ngày chính trị và văn hóa - tinh thần ở cơ sở; ngày Pháp luật; phát huy vai trò hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở; hệ thống truyền thanh nội bộ, pa-nô, áp phích. Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị lồng ghép việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị (khóa XII) Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; phong trào Thi đua Quyết thắng, gắn với các đợt thi đua cao điểm, thi đua đột kích của các cấp, các ngành và thực hiện tốt chủ trương “Một tập trung, ba đột phá”. Theo đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp tổ chức nhiều mô hình, giải pháp trong quản lý tư tưởng, rèn luyện kỷ luật cho cán bộ, đảng viên, hạ sĩ quan, chiến sĩ, như: “Hai phát huy, ba đúng, bốn cùng”; “Ba đổi mới, ba mẫu mực”; “Một sáng kiến, hai tập trung”. Tổ chức đăng ký rèn luyện về phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực công tác cho bộ đội. Mỗi cá nhân đăng ký chỉ tiêu phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy,... tạo sự chuyển biến đột phá về dân chủ quân sự, chấp hành kỷ luật, giảm tỷ lệ vi phạm kỷ luật thông thường, không có vi phạm kỷ luật nghiêm trọng và mất an toàn trong học tập, công tác và tham gia giao thông. Bản đăng ký cá nhân phải được các tổ chức trong đơn vị góp ý, nhất trí thông qua và được cấp ủy, chỉ huy phê chuẩn, đồng thời công khai trước đơn vị. Hằng tháng, cấp ủy, cá nhân đảng viên tự nhận xét, đánh giá; đoàn viên thanh niên đánh giá trong sinh hoạt chi đoàn. Lữ đoàn coi trọng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật qua các mô hình trực quan, như: “Quả cầu truyền thống”; “Quyết tâm thư ngày đầu nhập ngũ”; “Tự soi vào 27 biểu hiện nhận diện suy thoái theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) để tự sửa”; phát hành tờ rơi; sân khấu hóa các nội dung pháp luật,... với những nội dung cô đọng, súc tích, sát với điều kiện thực tiễn của đơn vị và chức trách của từng cá nhân để bộ đội dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện. Ngoài ra, việc xây dựng, phát huy vai trò của thư viện, “Tủ sách pháp luật” với hàng trăm đầu sách các loại để bộ đội đọc, tham khảo được Lữ đoàn đặc biệt quan tâm. Định kỳ hằng quý, Lữ đoàn mời cơ quan điều tra hình sự, viện kiểm sát, tòa án quân sự khu vực và của địa phương đến giới thiệu chuyên đề về kỷ luật, pháp luật trong và ngoài Quân đội, phân tích cho bộ đội thấy nguyên nhân, hậu quả của các vụ việc, nhất là những yếu tố dẫn đến vi phạm do thiếu hiểu biết về pháp luật Nhà nước, điều lệnh Quân đội. Từ đó, mỗi người tự rút ra bài học cho bản thân, nâng cao ý thức học tập, rèn luyện, chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước. Việc kiểm tra nhận thức, đánh giá kết quả được Lữ đoàn tổ chức nghiêm túc, kết hợp giữa viết thu hoạch với kiểm tra trắc nghiệm, vấn đáp, phúc tra. Hằng năm, qua kiểm tra, đánh giá, 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 80% khá, giỏi.

Thứ ba, phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ, đặc biệt là người trực tiếp làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Đội ngũ cán bộ các cấp có vai trò đặc biệt quan trọng, là “cái gốc” của mọi công việc. Vì thế, Lữ đoàn luôn coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ trực tiếp làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói riêng “vừa hồng, vừa chuyên”, thực hiện tốt phương châm “Nêu gương, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm” để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Theo đó, bên cạnh Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật, ở cấp Lữ đoàn có tổ báo cáo viên; cấp tiểu đoàn đến đại đội có các báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và tổ tư vấn tâm lý, pháp lý. Đội ngũ này chủ yếu là cán bộ chính trị, thường xuyên được củng cố, đảm bảo đủ số lượng, có chất lượng cao, hoạt động dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, chỉ huy cùng cấp. Để đội ngũ báo cáo viên hoạt động có hiệu quả, Lữ đoàn thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, tập huấn những kiến thức mới về pháp luật, tâm lý quân nhân, kỹ năng tổ chức hoạt động tập thể; đồng thời, cung cấp tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ, tài liệu pháp luật,... để họ tự học, tự rèn, tự hoàn thiện mình ngày càng tốt hơn. Trên thực tế, các tổ, đội này có vai trò rất quan trọng, không chỉ trực tiếp tham mưu giúp cấp ủy, chỉ huy, mà còn trực tiếp làm cho công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có hiệu quả.

Thứ tư, thường xuyên làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm. Đây là bước quan trọng, nhằm đánh giá đúng kết quả thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Đơn vị. Để làm được điều đó, cấp ủy, chỉ huy cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, đảm bảo việc sơ kết, tổng kết được tiến hành theo kế hoạch đã xác định và mang lại hiệu quả thực chất. Qua sơ kết, tổng kết phải chỉ rõ những kết quả đã làm được, những hạn chế, khiếm khuyết, nguyên nhân; biểu dương, nhân rộng những tập thể, cá nhân gương mẫu, tích cực, những mô hình có cách làm hay, sáng tạo. Đồng thời, nghiêm khắc phê bình, kiểm điểm, thậm chí có hình thức kỷ luật tương xứng theo quy định đối với những tập thể, cá nhân chưa thực sự coi trọng hoặc làm chiếu lệ, hình thức, đối phó,... làm cho công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật chưa phát huy hết vai trò, hiệu quả trong nâng cao ý thức pháp luật của bộ đội. Trên cơ sở đó, đề ra chủ trương, biện pháp khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong thời gian tiếp theo.

Vận dụng những kinh nghiệm trên, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 406 đã và đang được thực hiện tốt, đạt hiệu quả thiết thực, góp phần xây dựng môi trường pháp luật, kỷ luật lành mạnh, nghiêm túc, tạo nền tảng vững chắc cho Lữ đoàn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.