Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39/2021/QH15 với nhiều giải pháp trọng tâm về xây dựng, hoàn thiện pháp luật đất đai và tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp

Nghị quyết số 39/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội đề ra 03 nhóm mục tiêu, 02 nhóm định hướng, tầm nhìn và 06 nhóm nhiệm vụ, giải pháp thực hiện quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất quốc gia 5 năm 2021-2025. Trong đó đặc biệt quan tâm tới việc xây dựng, hoàn thiện pháp luật và tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia.

Ngày 05/9/2022, Chính phủ đã ký Nghị quyết số 115/NQ-CP ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 39/2021/QH15. Để phát huy, triển khai có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Nghị quyết số 39/2021/QH15, Chương trình hành động đã xác định rõ 06 nhóm mục tiêu cụ thể, trong đó nhấn mạnh việc bảo đảm việc sử dụng đất có tầm nhìn dài hạn, tổng thể, đáp ứng các mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 – 2030, làm cơ sở cho quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất; bảo đảm tính liên vùng, liên tỉnh, kết nối giao thông, hành lang kinh tế ven biển, trọng điểm và quốc tế; gắn kết hữu cơ giữa đô thị và nông thôn; giữa yêu cầu công nghiệp hóa với nhu cầu đô thị hóa trên phạm vi toàn quốc và từng địa phương. Bảo đảm sự thống nhất từ trung ương đến địa phương, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa, củng cố quốc phòng, an ninh; bảo đảm an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, tỷ lệ che phủ rừng; bảo vệ môi trường, các hệ sinh thái, di tích lịch sử, di sản thiên nhiên, danh lam thắng cảnh; định hướng cho không gian phát triển, khai hoang, lấn biển…
Về nhiệm vụ và giải pháp thực hiện, Chương trình hành động Nghị quyết đề ra 06 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, nhất là việc hoàn thiện pháp luật và phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp. Theo đó hoàn thiện hệ thống pháp luật đất đai và pháp luật khác có liên quan theo hướng đồng bộ để thực hiện quản lý, sử dụng đất đai được hiệu quả; điều tiết các nguồn thu từ đất để cân đối, phân phối hợp lý tạo nguồn lực phát triển đồng đều giữa các vùng miền; hài hòa lợi ích giữa các bên trong quá trình chuyển đổi đất đai theo quy hoạch, nhất là bảo đảm cho người bị thu hồi đất có cuộc sống, sinh kế tốt hơn, quan tâm phúc lợi xã hội cho người chưa đến tuổi lao động, không còn tuổi lao động và các đối tượng chính sách, yếu thế trong xã hội.
Cùng với đó, các chính sách, pháp luật về đất đai cần tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện các dự án đầu tư theo quy hoạch; cho phép linh hoạt chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trong phạm vi tối đa 300 nghìn ha đất trồng lúa nhưng không làm thay đổi tính chất, điều kiện sử dụng đất trồng lúa để có thể chuyển đổi trở lại trồng lúa khi cần thiết; hạn chế và kiểm soát chặt chẽ việc chuyển đổi đất trồng lúa, nhất là đất chuyên trồng lúa nước sang đất phi nông nghiệp, đặc biệt là đất khu công nghiệp. Hoàn thiện các quy định về thu hồi đất, giải phóng mặt bằng tạo không gian cho phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, tạo quỹ đất ở vùng phụ cận dự án hạ tầng kỹ thuật, xây dựng, chỉnh trang đô thị, khu dân cư nông thôn để đấu giá quyền sử dụng đất, tăng nguồn thu từ đất đai; hoàn thiện các quy định để quản lý chặt chẽ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đảm bảo yêu cầu minh bạch và không để thất thu thuế nhà nước.
Hoàn thiện cơ chế, chính sách theo hướng đẩy mạnh cải cách hành chính, rút gọn các thủ tục hành chính; bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch thông tin quy hoạch sử dụng đất; tăng cường phân công, phân cấp đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát việc thực hiện thẩm quyền được phân cấp; quan tâm thu hút đầu tư, phát triển tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước; thúc đẩy phát triển vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Nghiên cứu xây dựng các tiêu chí, định mức, quy định về suất đầu tư trên một đơn vị diện tích để bảo đảm quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên đất đai.
Về công tác tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp, Chương trình hành động nhấn mạnh 02 nhiệm vụ về công khai, minh bạch quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo quy định của pháp luật bằng các hình thức phù hợp với từng nhóm đối tượng; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Trên cơ sở đó, Nghị quyết đã giao các Bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ; đồng thời phân công rõ trách nhiệm của các cơ quan này trong việc triển khai thực hiện 19 nhiệm vụ chủ yếu của Nghị quyết số 39/2021/QH15./.
Nguyễn Thị Thạo
Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật