Tăng cường triển khai thi hành Luật Bảo hiểm xã hội

Ngày 29/6/2024, tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội đã thông qua Luật Bảo hiểm xã hội (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025) và ban hành Nghị quyết số 142/2024/QH15 về Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa XV. Có thể nói, việc ban hành Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 đã thể chế hóa đầy đủ nội dung được khẳng định tại Điều 34 Hiến pháp năm 2013“Công dân có quyền được bảo đảm an sinh xã hội”.

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 được ban hành nhằm thực hiện mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội theo quy định của Hiến pháp và thể chế hóa các nội dung cải cách trong Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), phát triển hệ thống BHXH theo hướng đa dạng, linh hoạt, đa tầng, hiện đại, hội nhập quốc tế, tiến tới bao phủ BHXH đối với toàn bộ lực lượng lao động; đồng thời mở rộng, gia tăng quyền, lợi ích, tạo sự hấp dẫn để thu hút người lao động tham gia BHXH; đồng thời, bảo đảm tốt nhất quyền lợi cho người lao động đang làm việc và người hưởng lương hưu; qua đó góp phần hoàn thiện quy định quản lý nhà nước và hệ thống tổ chức thực hiện chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả, công khai, minh bạch.
Để triển khai thi hành Luật BHXH và Nghị quyết số 142/2024/QH15 kịp thời, đồng bộ, thống nhất và hiệu quả, ngày 12/11/2024 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1370/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật BHXH và Nghị quyết số 142/2024/QH15. Mục đích của Kế hoạch nhằm triển khai thực hiện các nhiệm vụ được Quốc hội giao cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng tại Luật BHXH và Nghị quyết số 142/2024/QH15; nâng cao nhận thức về Luật BHXH; tổ chức thi hành Luật BHXH và Nghị quyết số 142/2024/QH15 bảo đảm kịp thời, đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả.
Các nội dung của Kế hoạch gồm: Tổ chức tuyên truyền, phổ biến và tập huấn Luật BHXH và các văn bản hướng dẫn thi hành; tổ chức tập huấn chuyên sâu, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ cơ quan BHXH, cán bộ trực tiếp làm công tác BHXH thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, tổ chức công đoàn, tổ chức dịch vụ được cơ quan BHXH ủy quyền và người trực tiếp thực hiện chính sách BHXH; biên soạn tài liệu phục vụ công tác phổ biến Luật BHXH và các văn bản hướng dẫn thi hành; tài liệu tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ thực hiện chính sách, pháp luật BHXH; tổ chức rà soát văn bản quy phạm pháp luật; xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật BHXH năm 2024; xây dựng các văn bản thực hiện các nhiệm vụ giao tại Nghị quyết 142/2024/QH15 và Luật BHXH năm 2024...
Trên cơ sở các nhiệm vụ, Kế hoạch xác định cụ thể nội dung công việc, thời hạn, tiến độ hoàn thành và trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc, các đơn vị sự nghiệp thuộc BHXH Việt Nam, BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc triển khai thi hành Luật BHXH năm 2024, Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội và các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Bên cạnh đó, xác định trách nhiệm và cơ chế phối hợp giữa các đơn vị thuộc BHXH Việt Nam, BHXH các tỉnh với các cơ quan, ban ngành tại Trung ương, địa phương trong việc tiến hành các hoạt động triển khai thi hành Luật BHXH năm 2024, Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội và các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Kế hoạch yêu cầu bảo đảm sự chỉ đạo thống nhất của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam; sự vào cuộc của công chức, viên chức và người lao động trong toàn Ngành BHXH Việt Nam; sự phối hợp hiệu quả, chặt chẽ giữa các đơn vị thuộc BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh trong việc triển khai thi hành Luật BHXH năm 2024, Nghị quyết của Quốc hội và các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, xác định lộ trình cụ thể để triển khai các nhiệm vụ thực hiện Luật BHXH năm 2024, Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội và các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ được thực hiện thống nhất, đồng bộ trên phạm vi cả nước. Các công việc triển khai phải gắn với nội dung quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, trách nhiệm của các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc triển khai thi hành Luật BHXH và Nghị quyết số 142/2024/QH15; thường xuyên, kịp thời kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ, giải quyết vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện Kế hoạch.
 Kế hoạch đề cao vai trò Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trong việc xây dựng, trình Chính phủ Nghị quyết về việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện; cũng như tham mưu ban hành Bộ chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của tổ chức, cá nhân đối với việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp... Đồng thời, giao trách nhiệm cho BHXH Việt Nam trong việc tổ chức đánh giá và công bố mức độ hài lòng của tổ chức, cá nhân đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; đồng thời tiến hành rà soát sửa đổi, bổ sung hoặc trình Thủ tướng Chính phủ ban hành mới Chiến lược phát triển ngành bảo hiểm xã hội bảo đảm phù hợp với quy định của Luật BHXH...
Việc ban hành Kế hoạch góp phần tăng cường hiệu lực thi hành của Luật BHXH năm 2024, tạo cơ sở pháp lý quan trọng giúp người dân, doanh nghiệp và các cơ quan, tổ chức có điều kiện thuận lợi tham gia BHXH, nhất là trong việc tham gia đóng góp và thụ hưởng các chế độ, chính sách về BHXH, góp phần bảo đảm an sinh xã hội./.
Đinh Thị Ánh Hồng
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật