Một số điểm mới trong Quy chế tuyển sinh đại học

Nhằm tăng cường tính minh bạch, công bằng và nâng cao chất lượng tuyển sinh, ngày 19/3/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã ban hành Thông tư số 06/2025/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non ban hành kèm theo Thông tư số 08/2022/TT-BGDĐT ngày 06/6/2022 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo đó, Quy chế tuyển sinh đại học có một số điểm mới như sau:

Thứ nhất, bỏ xét tuyển sớm và phải dùng kết quả học tập cả năm lớp 12 để xét tuyển

Theo Quy chế mới, sẽ không còn xét tuyển sớm. Thực tế những năm qua cho thấy, khi áp dụng xét tuyển sớm làm cho kỳ tuyển sinh kéo dài, thí sinh phải đi xin xác nhận kết quả học tập cấp trung học phổ thông (THPT) gửi nhiều cơ sở đào tạo dẫn tới tốn kém nguồn lực xã hội. Đặc biệt, nhiều cơ sở đào tạo gọi trúng tuyển sớm số lượng rất lớn nhưng số thí sinh nhập học rất ít, cho thấy việc xét tuyển sớm không hiệu quả.
Bên cạnh đó, khi các cơ sở đào tạo xét tuyển sớm sử dụng kết quả học tập từ 1 đến 5 kỳ học tập THPT mà không sử dụng kết quả cả năm học lớp 12 (học kỳ 2) đã làm ảnh hưởng đến quá trình học tập và thi tốt nghiệp THPT của học sinh, từ đó ảnh hưởng tới năng lực học tập ở bậc đại học. Do vậy, để bảo đảm học sinh được trang bị đầy đủ kiến thức nền tảng cần thiết theo học chương trình đại học, từ năm nay Quy chế quy định không còn xét tuyển sớm.
Quy chế mới cũng quy định khi sử dụng kết quả học tập cấp THPT để xét tuyển phải dùng kết quả học tập cả năm lớp 12 của thí sinh. 
Ngoài ra, nhằm bảo đảm sự đóng góp của kết quả học tập cả năm lớp 12 không quá thấp trong khi tính điểm xét, Quy chế quy định trọng số tính điểm xét của kết quả học năm lớp 12 không dưới 25%.

Thứ hai, công khai quy tắc quy đổi tương đương điểm trúng tuyển để bảo đảm công bằng, minh bạch

Quy chế mới quy định, cơ sở đào tạo sử dụng nhiều phương thức tuyển sinh phải xác định quy tắc quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển của các phương thức tuyển sinh, phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển theo hướng dẫn chung của Bộ GDĐT. 
Như vậy, các trường không phải phân bổ chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển tránh được những rủi ro khi xét tuyển theo chỉ tiêu của từng phương thức như độ lệch điểm giữa các phương thức quá lớn, có phương thức điểm trúng tuyển rất cao, điểm trúng tuyển học bạ thấp hơn điểm trúng tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT…
Bên cạnh đó, để bảo đảm cho thí sinh có đầy đủ thông tin trong quá trình đăng ký xét tuyển, Quy chế quy định quy tắc quy đổi tương đương phải được công bố công khai muộn nhất cùng thời gian công bố ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào.
Thí sinh không cần chọn mã phương thức, mã tổ hợp… chỉ cần xác định rõ chương trình, ngành, nhóm ngành đào tạo và cơ sở đào tạo mong muốn theo học để quyết định đăng ký. Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ GDĐT sẽ sử dụng phương thức có kết quả cao nhất của thí sinh để xét tuyển.

Thứ ba, không giới hạn số lượng tổ hợp xét tuyển

Từ năm 2025, do chương trình giáo dục phổ thông mới có nhiều thay đổi, Bộ GDĐT bỏ giới hạn số lượng tổ hợp xét tuyển đối với mỗi ngành, chương trình đào tạo. Trước đây, mỗi ngành chỉ được sử dụng tối đa 4 tổ hợp xét tuyển.

Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng đầu vào, quy chế yêu cầu tổ hợp xét tuyển phải có ít nhất 3 môn phù hợp, trong đó Toán hoặc Ngữ văn chiếm ít nhất 25% trọng số. Đặc biệt, từ năm 2026, số môn chung giữa các tổ hợp phải chiếm ít nhất 50% trọng số xét tuyển, đảm bảo tính đồng nhất trong đánh giá năng lực thí sinh.

Thứ tư, sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ phù hợp để quy đổi thành điểm môn ngoại ngữ trong xét tuyển

Một vài năm qua, có thực trạng một số cơ sở đào tạo lạm dụng việc sử dụng các chứng chỉ ngoại ngữ trong quá trình xét tuyển, thậm chí sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ như là tiêu chí quyết định đến cơ hội trúng tuyển của thí sinh; trong khi đó, việc tiếp cận để được cấp các chứng chỉ ngoại ngữ có sự khác biệt giữa học sinh các vùng, miền. 
Do vậy, Quy chế mới quy định các trường có thể quy đổi các chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm môn ngoại ngữ để đưa vào tổ hợp môn xét tuyển, nhưng điểm môn ngoại ngữ được quy đổi từ các chứng chỉ ngoại ngữ có trọng số tính điểm xét không được vượt quá 50%.
Với quy định này, thí sinh vẫn có thể sử dụng tối đa thế mạnh của mình để tăng cơ hội trúng tuyển đại học nhưng vẫn bảo đảm công bằng.

Thứ năm, giới hạn điểm cộng khuyến khích để đảm bảo công bằng

Bên cạnh chứng chỉ ngoại ngữ, việc cộng điểm khuyến khích từ các thành tích khác cũng có nhiều ý kiến khác nhau trong dư luận xã hội. Để đảm bảo công bằng, từ năm 2025, tổng điểm cộng (bao gồm điểm ưu tiên, điểm thưởng, điểm khuyến khích) không vượt quá 10% thang điểm xét tuyển.

Thông tư này có hiệu lực từ ngày 05/5/2025./.

Thanh Trang
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý