Hoàn thiện thể chế, chính sách gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp pháp luật

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu, là "đột phá của đột phá". Trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác hoàn thiện thể chế, chính sách đã có những bước tiến mạnh mẽ và toàn diện gắn liền với việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật. Đây là nỗ lực nhằm tháo gỡ các "điểm nghẽn", "nút thắt" về pháp luật, đồng thời đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Những kết quả này khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong việc xây dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hiện đại, vì nhân dân phục vụ, tạo động lực bền vững cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.


Với tinh thần đổi mới tư duy và nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật theo Nghị quyết Đại hội XIII về hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam định hướng xã hội chủ nghĩa và chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo, hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, chưa có tiền lệ nhằm triển khai kịp thời các chủ trương của Đảng, Nhà nước về đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, thực hiện công cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp

Nghị quyết 66-NQ/TW - điểm nhấn quan trọng

Một trong những điểm nhấn quan trọng là Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đây là văn bản đặc biệt quan trọng, đóng vai trò tạo dựng cơ sở chính trị cho một cuộc cải cách thể chế sâu sắc, hướng tới xây dựng một hệ thống pháp luật hiện đại, thực chất, vì nhân dân phục vụ. Nghị quyết này không chỉ tạo ra động lực bền vững cho công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh, mà còn cụ thể hóa tầm nhìn của Đảng về một Việt Nam vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới. Ngay sau đó, Chính phủ cũng đã ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới ban hành kèm theo Nghị quyết số 140/NQ-CP ngày 17/5/2025.
 
Tháo gỡ “điểm nghẽn” về thể chế
Để đảm bảo tiến độ và chất lượng xây dựng luật, pháp lệnh, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ soạn thảo, xây dựng các văn bản luật. Một khối lượng nhiệm vụ lập pháp lớn nhất từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã được trình Quốc hội xem xét, thông qua với 50 dự án luật, nghị quyết. Đáng chú ý, tại Kỳ họp thứ 9, Chính phủ đã trình Quốc hội 42 luật, nghị quyết, trong đó có 38 luật, nghị quyết được xem xét, thông qua tại một kỳ họp và 04 dự án luật trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu, với nhiều nội dung đặc biệt quan trọng đáp ứng yêu cầu thực tiễn và tạo động lực phát triển. Cùng với đó, Chính phủ đã ban hành 119 Nghị định và Thủ tướng Chính phủ ban hành 15 quyết định quy phạm pháp luật, góp phần hoàn thiện khung khổ pháp lý đồng bộ.

Để đẩy mạnh đột phá chiến lược về thể chế với tư duy mới, kịp thời tháo gỡ các “điểm nghẽn”, “nút thắt” về pháp luật, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo, triển khai hiệu quả xây dựng một luật sửa nhiều luật và những dự án luật tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, công tác sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 được chỉ đạo khẩn trương hoàn thiện, tổ chức lấy ý kiến. Kết quả lấy ý kiến thể hiện sự tham gia tâm huyết, trách nhiệm của Nhân dân, các ngành, các cấp.

Song song với đó, việc xây dựng các nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ cũng được đẩy mạnh, phục vụ yêu cầu của cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy. Chính phủ đã ban hành 28 Nghị định thực hiện phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền gắn với việc thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

Triển khai đồng bộ, hiệu quả

Ngay sau khi các luật, pháp lệnh, cơ chế chính sách đặc thù được Quốc hội thông qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời tổ chức quán triệt, phổ biến, triển khai. Công tác rà soát và thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật tiếp tục được tổ chức hiệu quả. Nội dung rà soát tập trung vào việc tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; rà soát, đề xuất phương án xử lý các văn bản quy phạm pháp luật có mâu thuẫn, chống chéo, bất cập, không phù hợp với thực tiễn để sửa đổi, bổ sung ngay.

Việc ứng dụng công nghệ số trong công tác pháp luật cũng được đẩy mạnh với việc phê duyệt triển khai Đề án “Ứng dụng công nghệ số trong việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về văn bản quy phạm pháp luật, phương án thực hiện pháp điển bổ sung quy phạm pháp luật và đề mục vào Bộ pháp điển”, cùng với việc đưa vào vận hành chính thức Hệ thống tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về văn bản quy phạm pháp luật, Cổng Pháp luật quốc gia (phapluat.gov.vn). Cổng Pháp luật quốc gia được đưa vào vận hành, là dấu mốc quan trọng, hiện thực hóa chủ trương của Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị phát triển kinh tế tư nhân, phục vụ người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận chính sách, pháp luật, đó là “đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và xây dựng cơ chế kịp thời nhận diện, xử lý tổng thể, đồng bộ, tháo gỡ nhanh nhất những điểm nghẽn có nguyên nhân từ quy định pháp luật”.

Nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật

Công tác tổ chức thi hành pháp luật cũng được tăng cường với nhiều giải pháp đồng bộ. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Kế hoạch theo dõi tình hình thi hành pháp luật trong lĩnh vực trọng tâm, liên ngành năm 2025.

Việc hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật đã mang lại những kết quả đáng ghi nhận. Từ việc ban hành các nghị quyết quan trọng làm nền tảng cho việc tháo gỡ các "điểm nghẽn" về pháp luật. Những kết quả này tạo ra môi trường pháp lý minh bạch, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Đây là nền tảng vững chắc để đất nước tiếp tục phát triển nhanh, bền vững, đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên mới và xây dựng một xã hội công bằng, văn minh.
Lê Hà - Văn phòng Cục