Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý khảo sát thực tế mô hình chính quyền hai cấp tại phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

Tham dự buổi làm việc có đồng chí Nguyễn Thụy Thanh Yên - Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Khánh Hòa, đại diện lãnh đạo Phòng nghiệp vụ 3 của Sở Tư pháp; đồng chí Trần Xuân Tây – Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường; lãnh đạo Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các ban, phòng, đơn vị trực thuộc phường Nha Trang.

Theo báo cáo của UBND phường Nha Trang, phường Nha Trang hình thành trên cơ sở nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của 05 phường: Vạn Thạnh, Tân Tiến, Lộc Thọ, Phước Hòa, Vĩnh Nguyên. Trên địa bàn phường hiện có 75 tổ dân phố, trong đó có 04 tổ dân phố ở  đảo. Thực hiện mô hình tổ chức theo chính quyền địa phương 2 cấp, từ ngày 01/7/2025 đến 26/8/2025, địa phương đã tiếp nhận 1.635  hồ sơ hộ tịch, đã giải quyết 1.479 hồ sơ; đang giải quyết là 156 hồ sơ; hồ sơ chứng thực các loại là 8.837 hồ sơ; tiếp nhận và phân loại xử lý 72 đơn tố cáo, phản ánh, kiến nghị. UBND phường đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị, tổ dân phố triển khai và đẩy mạnh truyền thông, PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Đối với công tác hòa giải cơ sở, UBND phường đã có văn bản đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường rà soát, đến ngày 26/8/2025 đã có 73/75 tổ hòa giải gửi hồ sơ bầu hòa giải viên, địa phương sẽ nhanh chóng ban hành quyết định thành lập các tổ hòa giải viên.
 
Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện phân cấp, phân quyền trong công tác theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, UBND phường Bách Quang cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc như: Phường Bách Quang sau sáp nhập với dân số hơn 137.000 người, do đó, các thủ tục hành chính liên quan đến hộ tịch, chứng thực tăng cao, thời gian giải quyết thủ tục lại rút ngắn, tạo áp lực cho công chức phụ trách nhiệm vụ trong khi phải kiêm nhiệm nhiều việc. Địa bàn quản lý rộng, dân cư đông, trình độ dân trí không đồng đều, việc PBGDPL cần có thời gian rà soát tình hình thực tế của dân cư để đưa ra các giải pháp, áp dụng hình thức phù hợp cho từng đối tượng, nâng cao nhận thức chấp hành pháp luật trong toàn dân. Hiện phường có 04 công chức tư pháp – hộ tịch, bên cạnh thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định, còn phụ trách thêm nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết chuyển đơn thư cho đơn vị chuyên môn giải quyết nên khối lượng công việc nhiều.

Đồng chí Phan Hồng Nguyên, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý hướng dẫn, giải đáp cụ thể nội dung về thành lập Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cấp xã theo quy định tại Quyết định số 26/2025/QĐ-TTg ngày 04/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ và thông tin về những nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền cho UBND cấp xã trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, tiếp cận pháp luật theo Nghị định số 120/2025/NĐ-CP, Nghị định số 121/2025/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 09/2025/TT-BTP của Bộ Tư pháp. Trong lĩnh vực PBGDPL, đã cắt giảm nhiều thủ tục hành chính, trong đó có thủ tục công nhận, miễn nhiệm tuyên truyền viên pháp luật, coi đây là thủ tục nội bộ, phân cấp phân quyền cho địa phương chủ động hướng dẫn. Trong lĩnh vực hòa giải ở cơ sở, tiếp cận pháp luật cũng đã có sự phân cấp, phân quyền.
 

Tại buổi làm việc, các đại biểu kiến nghị, đề xuất một số nội dung như: Cần đơn giản thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để tạo thuận lợi cho người dân trong việc tiếp cận các dịch vụ tư pháp; cần hoàn thiện hệ thống đăng ký và quản lý hộ tịch để tạo thuận lợi cho việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân chính xác, đúng thời hạn… Về việc xuất trình bản sao chứng thực, nên rà soát những loại giấy tờ đã và đang đề nghị người dân, doanh nghiệp xác nhận, sao y không cần thiết, chưa hợp lý, không phù hợp quy định của pháp luật để giảm tải khối lượng thủ tục hành chính về sao y, chứng thực phải thực hiện; quan tâm đến công tác PBGDPL cho người đang chấp hành án tại địa phương, nên xây dựng các infographic, tài liệu PBGDPL tóm tắt ngắn gọn, cô đọng quy định pháp luật để người dân dễ tiếp cận…

Kết luận buổi làm việc, đồng chí Phan Hồng Nguyên ghi nhận và đánh giá cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền cơ sở, sự nỗ lực cố gắng của cán bộ, công chức phường Nha Trang trong việc tiếp nhận và giải quyết các hồ sơ của người dân; những kết quả đạt được của phường Nha Trang trong triển khai mô hình chính quyền hai cấp. Mỗi địa bàn có những đặc thù riêng, bên cạnh thuận lợi là khó khăn, thách thức. Đồng chí đề nghị, UBND phường Nha Trang thời gian tới tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư pháp – hộ tịch; đẩy mạnh truyền thông, PBGDPL với nhiều hình thức đa dạng; căn cứ yêu cầu thực tiễn có thể thành lập Hội đồng PBGDPL để tư vấn cho Chủ tịch UBND phường chỉ đạo công tác PBGDPL. Chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong PBGDPL; quan tâm triển khai thực hiện thí điểm đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL theo chỉ đạo của UBND tỉnh thực hiện Quyết định số 979/QĐ-TTg. Bên cạnh đó, cần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở góp phần giải quyết những mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ nhân dân; hạn chế đơn thư, khiếu kiện…