Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Lý Hồng Huấn, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh nhấn mạnh vai trò, ý nghĩa của công tác hòa giải ở cơ sở trong đời sống xã hội hiện nay. Theo số liệu thống kê mới nhất, toàn tỉnh Tây Ninh có tổng số
1.539 tổ hòa giải và 9.654 hòa giải viên ở cơ sở, từ ngày 01/7/2023 đến ngày 30/6/2025, các tổ hòa giải đã hòa giải 2.990 vụ, trong đó hòa giải thành 2.825 vụ, chiếm tỷ lệ
94,42%. Với tinh thần trách nhiệm cao, các hòa giải viên trên toàn tỉnh đã tiến hành hòa giải nhiều mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng dân cư, qua đó kịp thời giải quyết vụ việc bất đồng ở thôn, ấp, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, giữ gìn tình làng nghĩa xóm, củng cố khối đoàn kết trong nhân dân; giúp giảm thiểu các vụ việc phải đưa ra tòa án, tiết kiệm thời gian và tiền bạc của cơ quan nhà nước và người dân. Bên cạnh kết quả đạt được, trong triển khai công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Tây Ninh vẫn còn tồn tại một số khó khăn như: công tác quản lý nhà nước đôi khi chưa thống nhất, liền mạch do đội ngũ tư pháp xã thay đổi do sáp nhập cấp xã; điều kiện tiếp cận thông tin pháp luật ở một số vùng đồng bào dân tộc thiểu số và khu vực biên giới còn khó khăn; kỹ năng hòa giải cũng như kiến thức pháp luật của đội ngũ hòa giải viên còn có những hạn chế nhất định…. Đối với xã Tân Tập, toàn xã có 17 Tổ hoà giải với 108 hoà giải viên, tỷ lệ hoà giải thành trung bình hằng năm của xã Tân Tập còn chưa cao so với tỷ lệ hoà giải thành trung bình chung của toàn tỉnh. Do đó, thực hiện Quyết định số 315/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024 – 2030”, tỉnh Tây Ninh đã lựa chọn xã Tân Tập và xã Long Thuận là 02 đơn vị cấp xã chỉ đạo điểm của Trung ương để nâng cao kiến thức pháp luật và kỹ năng hòa giải cho hòa giải viên ở cơ sở, qua đó nhằm tạo sự biến chuyển tích cực trong công tác hòa giải ở cơ sở, nâng cao tỷ lệ hòa giải thành trong thời gian tới.
Tại Hội nghị, trong chương trình buổi sáng, các đại biểu đã được đồng chí Lê Thị Lo, Trưởng phòng Phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật và Tổ chức thi hành pháp luật, Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tập huấn chuyên đề về kiến thức pháp luật về công tác hoà giải ở cơ sở, tập trung vào các nội dung: (i) Một số nội dung cơ bản của hòa giải ở cơ sở (các văn bản pháp luật về hòa giải ở cơ sở của trung ương và địa phương, phạm vi hòa giải ở cơ sở (vụ việc được hòa giải, vụ việc không được hòa giải), công tác phối hợp thực hiện công tác hòa giải ở cơ sở, nguyên tắc trong công tác hòa giải ở cơ sở…); (ii) Kinh phí cho công tác hòa giải ở cơ sở (thù lao hòa giải viên, hỗ trợ cho tổ hòa giải, hỗ trợ chi phí y tế cho hòa giải viên gặp tai nạn khi thực hiện hòa giải ở cơ sở); (iii) Trình tự thủ tục bầu hòa giải viên, tổ trưởng tổ hòa giải; (iv) Mô hình cấp xã điển hình về hòa giải ở cơ sở; (v) Nội dung cơ bản tại Quyết định 315/QĐ-TTg về nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024 – 2030. Trong bài giảng, bên cạnh kiến thức pháp luật về hòa giải, báo cáo viên cũng đưa ra những ví dụ minh họa thực tế về công tác hòa giải ở cơ sở và cũng đề nghị các hòa giải viên, đặc biệt là trưởng ban công tác mặt trận thôn, ấp cần thực hiện đầy đủ quy trình bầu hòa giải viên theo quy định pháp luật.

Trong chương trình buổi chiều, đồng chí Đào Thị Anh Tuyết, Phó trưởng phòng Phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật và Tổ chức thi hành pháp luật, Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh đã trình bày tại Hội nghị một số kỹ năng hoà giải ở cơ sở như: (i) Quy trình tiến hành một cuộc hòa giải ở cơ sở, kỹ năng chuẩn bị tổ chức một buổi hoà giải ở cơ sở (kỹ năng xác minh vụ việc, thu thập thông tin, chứng cứ liên quan, tìm hiểu tại sao có mâu thuẫn, nguyên nhân thực tế của mâu thuẫn và giải quyết mâu thuẫn; kỹ năng tìm hiểu pháp luật…); (ii) Kỹ năng ghi sổ hòa giải, cách lập biên bản hòa giải thành, không thành, quy trình công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án; (iii) Những điều hoà giải viên cần lưu ý trong quá trình hòa giải và theo dõi việc thực hiện thoả thuận hoà giải của các bên.
Hội nghị đã nhận được nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận của các hòa giải viên với tình huống báo cáo viên đưa ra, đồng thời các hòa giải viên cũng đưa ra nhiều câu hỏi về vụ, việc hòa giải cụ thể đang diễn ra tại cơ sở. Nhiều vấn đề vướng mắc phát sinh từ thực tiễn hòa giải ở cơ sở trong lĩnh vực dân sự, thừa kế, hôn nhân gia đình, bồi thường thiệt hại do vật nuôi gây ra…đã được giải đáp, tháo gỡ, giúp các hòa giải viên có kiến thức pháp luật sâu hơn, hiểu rõ hơn các nguyên nhân nảy sinh mâu thuẫn, tranh chấp trong đời sống, từ đó có giải pháp và kỹ năng để hòa giải thành công.
Kết thúc Hội nghị, các hòa giải viên đánh giá cao các nội dung trao đổi, thảo luận của báo cáo viên là rất thiết thực và bổ ích. Đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân xã và các hòa giải viên xã Tân Tập mong muốn trong thời gian tới Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tiếp tục quan tâm, tổ chức các hội nghị tập huấn kiến thức pháp luật và kỹ năng hòa giải trong lĩnh vực đất đai, dân sự nhằm nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên của xã, tăng tỷ lệ hòa giải thành, từ đó góp phần tạo sự bình yên ở thôn, ấp và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội tại địa phương./.