Nâng cao năng lực cho đội ngũ tập huấn viên cấp tỉnh khu vực miền Nam về quy trình hòa giải ở cơ sở đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật

Phát biểu khai mạc tại lớp lớp tập huấn, đồng chí Phan Hồng Nguyên, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp đã khẳng định quyền của trẻ em ở Việt Nam luôn được Nhà nước coi trọng và bảo vệ, các chính sách, pháp luật của Nhà nước Việt Nam luôn hướng tới mục tiêu bảo đảm trẻ em được sống an toàn, lành mạnh, giúp các em phát triển toàn diện về cả thể chất, trí tuệ, đạo đức và tương lai. Do trẻ em chưa có sự phát triển đầy đủ về tâm sinh lý, nhận thức vấn đề còn đơn giản và không có khả năng dự báo hậu quả hành vi, vì vậy hiện tượng trẻ em vi phạm pháp luật vẫn xảy ra. Vì thế trẻ em có hành vi vi phạm pháp luật cần có biện pháp xử lý chuyển hướng, cần giáo dục, định hướng giúp các em nhận ra lỗi và sửa chữa sai lầm, được tạo điều kiện khắc phục hậu quả để phát triển lành mạnh, bảo đảm quyền lợi của họ một cách tốt nhất, hạn chế tối đa những tổn thương tâm lý cho người chưa thành niên. Đồng chí cũng  nhấn mạnh ý nghĩa vai trò của công tác xử lý chuyển hướng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật, một trong những phương thức đó là hòa giải ở cơ sở, một phương pháp chưa được hòa giải viên ở cơ sở áp dụng nhiều và sự cần thiết của việc tổ chức lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho các giảng viên nguồn về quy trình hòa giải ở cơ sở đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

Trong 02 ngày của buổi tập huấn, các học viên đã được TS. Nguyễn Phương Lan – nguyên giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội và bà Nguyễn Thị Quế - Trưởng phòng Phòng Hòa giải ở cơ sở, tiếp cận pháp luật và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp giới thiệu 06 chuyên đề tập chung vào các nội dung: i) Xác định các vụ việc được hòa giải và những vụ việc không được hòa giải, điều kiện áp dụng hòa giải ở cơ sở cho người chưa thành niên; (ii) Các phương thức hòa giải thân thiện với người chưa thành niên (tiêu chuẩn quốc tế về người chưa thành niên, đặc điểm và hành vi điển hình của người chưa thành niên, thế nào là tư pháp phục hồi và lợi ích của việc hòa giải theo hướng tư pháp phục hồi); (iii) Giới thiệu các nguyên tắc định hướng trong công tác hòa giải cho người chưa thành niên vi phạm pháp luật (như vì lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên, nguyên tắc công bằng, không phân biệt đối xử và tôn trọng phẩm giá của người chưa thành niên, nguyên tắc người chưa thành niên tự nguyện tham gia hòa giải và được cung cấp đầy đủ thông tin trong buổi hòa giải, tự nguyện và được cung cấp thông tin, tham gia tích cực, an toàn và tôn trọng sự riêng tư của người chưa thành niên); (iv) Các kỹ năng cần thiết đối với hòa giải viên ở cơ sở khi làm việc với người chưa thành niên vi phạm pháp luật (giữ thái độ khách quan, khuyến khích, giao tiếp cởi mở và tôn trọng, kỹ năng đặt câu hỏi tốt, sử dụng phương thức giao tiếp phù hợp với lứa tuổi...) (v) Các bước chuẩn bị cho buổi hòa giải ở cơ sở: tiếp nhận, kiểm tra thông tin vụ việc và xác định vụ việc đủ điều kiện hòa giải ở cơ sở, gặp người chưa thành niên, cha mẹ người chưa thành niên, gặp người bị hại, chuẩn bị hậu cần cho công tác hòa giải; (vi) Quy trình tiến hành buổi hòa giải vụ việc có người chưa thành niên vi phạm pháp luật: giới thiệu mọi người với nhau, tạo bầu không khí cởi mở, cách quản lý cảm xúc tiêu cực và xung đột....
Bên cạnh việc giới thiệu các nội dung lý thuyết, các giảng viên cũng tạo các nội dung thảo luận nhóm cho các học viên để từ đó rút ra nội dung bài học: các câu hỏi đúng - sai, các tình huống pháp luật cụ thể… qua đó giúp học viên tham gia tích cực hơn vào bài giảng, thể hiện được quan điểm cá nhân về vụ, việc hòa giải, từ đó thu hút sự quan tâm của học viên với bài giảng. Với phương pháp học tập chủ động, sáng tạo, các học viên rất sôi nổi tham gia các hoạt động của buổi tập huấn. Thông qua buổi tập huấn thúc đẩy sự tương tác giữa các học viên với giảng viên, cập nhật các quy định của pháp luật, qua đó nâng cao hơn nữa hiệu quả tập huấn.
Toàn bộ tài liệu "Hướng dẫn quy trình hòa giải ở cơ sở đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật" (gồm Tài liệu cho hòa giải viên, Tài liệu cho tập huấn viên) và các bài trình chiếu (power point) sẽ được cập nhật trên Cổng thông tin phổ biến, giáo dục pháp luật điện tử để tập huấn viên trên cả nước khai thác, sử dụng vào các lớp tập huấn tại địa phương và hòa giải viên nghiên cứu, tham khảo vào quá trình hòa giải ở cơ sở.

Kết thúc khóa tập huấn, các học viên đánh giá cao nội dung bài giảng và phương pháp tập huấn “động não” của giảng viên, các đại biểu đề nghị Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn tương tự cho tập huấn viên cũng như các hòa giải viên ở cơ sở. Kinh phí tổ chức cho khóa tập huấn do Cơ quan phòng, chống ma túy và thực thi pháp luật quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tài trợ./.

Đinh Quỳnh Mây
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý