Nghệ An tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đáp ứng yêu cầu quản lý và nhu cầu thực tiễn của người dân

Để đảm bảo triển khai thực hiện thống nhất, có trọng tâm, hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), thời gian qua, công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã đa dạng hóa về nội dung và hình thức tiến hành, đạt nhiều kết quả tích cực, nổi bật. Các sở, ban, ngành, đoàn thể câp tỉnh, Ủy ban nhân dân các câp đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục cho cán bộ, nhân dân trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Hội đồng tỉnh đã bám sát nội dung Kế hoạch công tác hàng năm của Hội đồng phối hợp PBGDPL trung ương, nội dung Nghị quyết số 54/NQ- HĐND ngày 09/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh về phát triển kinh tế - xã hội; Kế hoạch chỉ đạo, điều hành của ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh, kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn, triển khai công tác PBGDPL tạo sự thống nhất, đồng bộ trong triển khai thực hiện công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh.

Đẩy mạnh quản lý nhà nước về công tác PBGDPL
Trong giai đoạn 2021-2022, UBND tỉnh đã ban hành 17 Kế hoạch, 05 Quyết định và 01 Công văn hướng dẫn nghiệp vụ công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Trong đó, xác định rõ nội dung, hình thức PBGDPL phù hợp với từng nhóm đối tượng, điều kiện và tình hình thực tế tại địa phương; các chủ đề, nội dung tuyên truyền, phổ biến pháp luật được xác định theo hướng đổi mới, sát thực hơn với nhu cầu của xã hội và điều kiện thực tiễn, gắn nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn với công tác xây dựng, thi hành và bảo vệ pháp luật, kiểm tra văn bản QPPL và cải cách thủ tục hành chính.
Trên cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn của UBND tỉnh, các Sở, ban, ngành cấp tỉnh, 100% UBND các huyện, thành phố, thị xã đã kịp thời ban hành các Ke hoạch PBGDPL trong năm và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện công tác PBGDPL chuyên ngành thuộc phạm vi quản lý hoặc lồng ghép trong kế hoạch hoạt động của đơn vị, tạo sự thống nhất, đồng bộ trong triển khai thực hiện công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh. Nội dung PBGDPL trọng tâm cần định hướng tuyên truyền, phổ biến PBGDPL gồm các Luật, pháp lệnh, văn bản mới được thông qua hàng năm; các quy định về lĩnh vực đất đai; các quy định liên quan trực tiếp đến sản xuât, kinh doanh, quyền và lợi ích họp pháp của người dân, doanh nghiệp; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; các quy định liên quan đến công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế; phòng, chống tội phạm; dịch bệnh, thiên tai...
Hằng năm, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các Sở, ban, ngành đã tổ chức các hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ, kỹ năng PBGDPL và tổ chức phổ biến, triển khai các văn bản pháp luật mới ban hành cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyên viên pháp luật. Tất cả các hội nghị đều mời Báo cáo viên pháp luật của tỉnh, thành viên Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh tham dự. Trên cơ sở chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tư pháp đã kịp thời thực hiện hoạt động thống kê của ngành Tư pháp đảm bảo đúng thời gian quy định theo Thông tư 03/2019/TT-BTP ngày 20/3/2019 của Bộ trường Bộ Tư pháp quy định một số nội dung về hoạt động thống kê của ngành Tư pháp. Công tác thanh tra kiểm tra về PBGDPL được thực hiện thône qua công tác kiểm tra, đánh giá công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận của Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp tỉnh. Hằng năm, Hội đồng phối họp PBGDPL tỉnh đều xây dựng Kế hoạch, thực hiện kiểm tra công tác PBGDPL theo đúng Ke hoạch đề ra; đồng thời đôn đốc, nhắc nhở việc triển khai các hoạt động PBGDPL tại cơ quan, đơn vị, địa phương. Qua kiểm tra chưa phát hiện trường hợp nào vi phạm pháp luật về công tác PBGDPL.
Đa dạng hóa các hoạt động PBGDPL gắn với thực tiễn xã hội
UBND tỉnh đã chỉ đạo Văn phòng UBND tỉnh, các Sở, ban, ngành cấp tỉnh thực hiện đăng tải kịp thời, đầy đủ các thông tin pháp luật trên cổng thông tin điện tử của tỉnh (https://www.nghean.gov.vn') và Trang thông tin điện tử của các sở, ban, ngành. Thực hiện kết nối cổng thông tin điện tử về Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật trên cổng, Trang thông tin điện tử tại địa phương.
Trong giai đoạn đánh giá, các Sở, ban, ngành cấp tỉnh và các địa phương đều tổ chức PBGDPL cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc phạm vi quản lý bằng hình thức phù họp. Đối với cán bộ chủ chốt cấp tỉnh, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, các Sở, ban, ngành có liên quan đều tham mưu UBND tỉnh tổ chức hội nghị phổ biến, triển khai trực tiếp. Đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc các Sở, ban, ngành và các địa phương quản lý đều được PBGDPL bằng hình thức phù hợp với tình hình, điều kiện thực tế tại cơ quan, đơn vị, địa phương như: thực hiện tuyên truyền, phổ biến, quán triệt trực tiếp tại hội nghị, thông qua sinh hoạt “Ngày pháp luật” hàng tháng; gửi văn bản thông qua hệ thống quản lý văn bản và điều hành VNPT- ioffice; tổ chức - phát động hưởng ứng tham gia thi tìm hiểu pháp luật (sân khấu hóa, viết, trực tuyến...).
Sờ Giáo dục và Đào tạo, UBND các huyện, thành phố, thị xã và cơ quan, đơn vị liên quan đã thực hiện bố trí, chuẩn hóa, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên dạy môn giáo dục công dân, giáo viên, giảng viên thuộc phạm vi quản lý; đồng thời có chỉ đạo, hướng dẫn, rà soát chuẩn hóa nội dung chương trình, giáo trình, tài liệu phù hợp với các văn bản mới ban hành. Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh đã ban hành kế hoạch, văn bản chỉ đạo các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11); được các đơn vị, địa phương triển khai nghiêm túc, trở thành công việc thường xuyên, liên tục, đồng bộ, rộng khắp trên toàn tỉnh với các hình thức phong phú, đa dạng. Trong các tuần lễ cao điểm hưởng ứng Ngày Pháp luật, nhiều sự kiện điểm nhấn hưởng ứng được các đơn vị tổ chức đã tạo sức lan tỏa sâu rộng, thu hút sự quan tâm, hưởng ứng tích cực của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Bảo đảm đầy đủ các điều kiện thực hiện công tác PBGDPL
Hằng năm, UBND tỉnh Nghệ An đều thực hiện việc rà soát, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh. Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 110 báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh; 834 Báo cáo viên cấp huyện; 6.292 Tuyên truyền viên cấp xã, bảo đảm mỗi lĩnh vực pháp luật thuộc phạm vi quản lý chuyên sâu có ít nhất 01 báo cáo viên pháp luật kiêm nhiệm, thực hiện hoạt động công tác PBGDPL.
Tại các kế hoạch triển khai công tác PBGDPL, UBND tỉnh phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho cơ quan, đơn vị làm đầu mối tham mưu, triển khai thực hiện nhiệm vụ phù họp với lĩnh vực, chức năng và địa bàn quản lý; đông thời thực hiện bố trí kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ cho công tác PBGDPL. Tuy nhiên tại một số cơ quan, đơn vị, nguồn kinh phí dành cho công tác PBGDPL chưa đủ để thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Việc ứng dụng công nghệ trong công tác PBGDPL được triển khai rộng khắp với nhiều hình thức tổ chức như tổ chức các cuộc thi trực tuyến; thi trên các trang fanpage; đăng tải tin bài trên các trang facebook, zalo; xây dựng các chuyên mục phát thanh trực tiếp.
Hằng năm, UBND tỉnh đều thực hiện việc củng cổ, kiện toàn Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh, đảm bảo Hội đồng phổi hợp PBGDPL tỉnh đủ thành phần theo Quyết định số 21/2021/QĐ-TTg ngày 21/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về thành phần và nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng phối họp phổ biến, giáo dục pháp luật; hiện nay Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh có 41 thành viên trong đó Chủ tịch Hội đồng là Phó Chủ tịch Thường trực Uỷ ban nhân dân tỉnh và 03 Phó Chủ tịch: Giám đốc Sở Tư pháp, Lãnh đạo Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc và Văn phòng Ưỷ ban nhân dân tỉnh. Năm 2022, có 11 thành viên Hội đồng phối họp PBGDPL thay đổi và đã được kiện toàn theo quy định.
Trên cơ sở đó, thành viên Hội đồng phối họp PBGDPL các huyện, thành phố, thị xã đã kiện toàn theo Quyết định mới. Trung bình mỗi Hội đồng phối họp PBGDPL cấp huyện có từ 20 đến 28 thành viên, đã ban hành quy chế hoạt động và có sự phân công cụ thể nhiệm vụ cho các thành viên Hội đồng trực tiếp phụ trách, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ tại các địa bàn. Nhiều thành viên Hội đồng đã chủ động tổ chức triển khai tích cực các hoạt động PBGDPL trong ngành, lĩnh vực như: Sở Tư pháp, Hội Liên hiệp Phụ nữ, ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, Công an tỉnh .
Công tác phối hợp giữa các thành viên Hội đồng ngày càng chặt chẽ, gắn kết mang lại hiệu quả cao trong công tác PBGDPL, tiêu biểu là các đơn vị: Đài Phát Thanh và Truyền hình phối hợp với Bộ đội biên phòng, Hội Liên Hiệp phụ nữ với công an tỉnh, Sở Giao thông vận tải xây dựng các phóng sự; Tỉnh đoàn, Ban Dân vận Tỉnh ủy với Công an tỉnh, Ban Dân tộc, Sở Nội vụ; Sở Tư pháp với các sở, ban, ngành trong tham mưu xây dựng các Chương trình, kê hoạch;...
Giải pháp tăng cường công tác PBGDPL thời gian tới
Thời gian tới, công tác PBGDPL tỉnh Nghệ An tập trung vào một số giải pháp trọng tâm như: (i) Thành viên của Hội đồng, Tổ Thư ký giúp việc nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm, bám sát nhiệm vụ được phân công trong kế hoạch năm 2024 đê tô chức thực hiện bảo đảm tiến độ; chủ động đề xuất giải pháp đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL và hoạt động của Hội đồng, Tổ Thư ký giúp việc; tích cực tham gia ý kiến tại phiên họp Hội đồng, cuộc họp Tổ Thư ký, Hội đồng cấp tỉnh triển khai việc kiểm tra đảm bảo thực chất, hiệu quả và thiết thực. (ii) Nâng cao chất lượng tư vấn, tham mưu, trách nhiệm của Hội đồng phối họp PBGDPL các cấp; sự chủ động, tích cực triển khai nhiệm vụ PBGDPL của Báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật; tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan trường trực, giữa các sở, ngành, đoàn thể, địa phương với nhau trong triên khai thực hiện nhiệm vụ công tác PBGDPL. (iii) Lựa chọn thực hiện nhiệm vụ PBGDPL có trọng tâm, trọng điểm, sáng tạo. Nội dung phổ biến gắn với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của Sở, ngành, đoàn thể, địa phương; với xây dựng, thực thi và bảo vệ pháp luật; với vấn đề dư luận quan tâm hoặc cân định hướng. (iv) Tiếp tục đa dạng hóa hình thức, phương pháp PBGDPL phù hợp với từng địa bàn, từng đối tượng, gắn với ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, kịp thời phát hiện mô hình điểm, cách làm mới, làm hay trong công tác PBGDPL để từ đó nhân rộng, tạo phong trào chung. (v) Tăng cường vai trò hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra của Hội đồng phôi hợp PBGDPL tỉnh đối với Hội đồng phối họp PBGDPL cấp huyện. (vi) Phát huy vai trò, tinh thần trách nhiệm tham gia công tác PBGDPL của đội ngũ báo cáo viên pháp luật trong tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ PBGDPL tại cơ quan, đơn vị gắn với lĩnh vực hoạt động chuyên sâu được phân công./.
Ánh Hồng
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật