Qua 08 năm triển khai, thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý (TGPL) năm 2017,công tác TGPL trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đã đạt nhiều kết quả tích cực, khẳng định vai trò là điểm tựa pháp lý cho người dân nói chung và người được TGPL nói riêng, trong đó có nhóm người yếu thế trong xã hội. Công tác TGPL không chỉ giúp “xoá đói” về pháp luật mà còn góp phần thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội của Đảng và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội tại địa phương.Một số điểm sáng trong công tác TGPL trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đó là:
Truyền thông đa dạng, đưa chính sách trợ giúp pháp lý đến cơ sở
Xác định công tác truyền thông giữ vai trò quan trọng trong việc giúp người dân biết và tiếp cận chính sách TGPL, trong quá trình triển khai Luật TGPL năm 2017, Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp đã chỉ đạo Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh chủ động phối hợp với các ngành, các cơ quan có liên quan triển khai sâu, rộng các nội dung của Luật TGPL năm 2017 đến cán bộ, công chức, viên chức của các ngành, đơn vị có liên quan trên địa bàn. Ngoài ra, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh cũng phối hợp với các Báo địa phương, Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh, Đài Truyền thanh – Truyền hình cấp huyện, Đài Truyền thanh cấp xã… để thường xuyên tuyên truyền, phổ biến các nội dung cơ bản của Luật và các quy định pháp luật có liên quan trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các hình thức truyển thông được thực hiện đa dạng như tổ chức nói chuyện chuyên đề về pháp luật TGPL, phát tờ rơi, tờ gấp, lắp đặt các bảng thông tin TGPL,…Thông qua các chương trình phát thanh, truyền hình, chuyên mục pháp luật, chính sách TGPL từng bước đến gần hơn với người dân, giúp người dân sinh sống trên địa bàn tỉnh biết, hiểu và chủ động tìm đến dịch vụ trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.
Bên cạnh đó, Thông qua các buổi tập huấn, bồi dưỡng văn bản pháp luật mới ban hành, tập huấn kỹ năng, kiến thức chuyên sâu về TGPL cho đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý, cộng tác viên TGPL; lồng ghép nội dung của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 trong các chương trình tập huấn nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ người thực hiện TGPL.
Hoàn thiện thể chế, bảo đảm tổ chức thực hiện TGPL thống nhất
Thực hiện Quyết định số 1355/QĐ-TTg ngày 12/9/2017 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 1767/QĐ-BTP ngày 27/10/2017 của Bộ Tư pháp về triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017; các Kế hoạch, Chương trình phối hợp giữa Bộ Tư pháp và các ngành liên quan ở Trung ương, chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp đã phối hợp với các ngành có liên quan ban hành các Kế hoạch, Chương trình phối hợp để thực hiện có hiệu quả các quy định của Luật TGPL năm 2017 và các văn bản có liên quan đến công tác TGPL trên địa bàn tỉnh để kịp thời góp phần thực hiện chủ trương xoá đói, giảm nghèo của Đảng và Nhà nước.
Trong giai đoạn từ năm 2018 đến tháng 9/2025, tỉnh Đồng Tháp đã ban hành đầy đủ các văn bản chỉ đạo, kế hoạch triển khai công tác TGPL, tạo hành lang pháp lý thống nhất để tổ chức thực hiện có hiệu quả Luật Trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh, góp phần thực hiện chủ trương xóa đói, giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Kiện toàn tổ chức, ổn định đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý
Trước khi hợp nhất, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Đồng Tháp có 02 Chi nhánh trực thuộc tại thành phố Sa Đéc và thành phố Hồng Ngự. Sau khi hợp nhất, Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các quyết định thành lập Trung tâm TGPL thuộc Sở Tư pháp và Chi nhánh Trung tâm, bảo đảm duy trì hoạt động TGPL thông suốt. Hiện nay, tổng số biên chế được giao cho Trung tâm và Chi nhánh là 34 người; trong đó đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm thực hiện hiệu quả hoạt động TGPL trên địa bàn tỉnh.
Kết quả thực hiện vụ việc TGPL và chất lượng đội ngũ thực hiện TGPL
Từ ngày 01/01/2018 đến ngày 30/9/2025, Trung tâm và Chi nhánh của Trung tâm đã thụ lý, thực hiện 5.866 vụ việc trợ giúp pháp lý cho 5.866 người thuộc diện được TGPL. Trong đó, 2.026 vụ việc tư vấn pháp luật và 3.840 vụ việc tham gia tố tụng. Đạt được kết quả này là do sự phối hợp thường xuyên với các ngành, cơ quan, đơn vị có liên quan thường xuyên thực hiện tốt công tác truyền thông về TGPL; sự phối hợp nhiệt tình của các cơ quan, đơn vị có liên quan đặc biệt là sự phối hợp, hỗ trợ có trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng trên địa bàn Tỉnh.
Ngoài ra, công tác quản lý hồ sơ, thẩm định và đánh giá chất lượng vụ việc TGPL luôn được Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp quan tâm chỉ đạo thực hiện nghiêm túc. Hồ sơ vụ việc TGPL được sắp xếp, lưu trữ đầy đủ theo đúng quy định của Luật Trợ giúp pháp lý và pháp luật về văn thư, lưu trữ. Hằng năm, Sở Tư pháp xây dựng kế hoạch, thành lập Tổ đánh giá chất lượng và tiến hành đánh giá các vụ việc TGPL tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng đã thực hiện xong. Qua công tác đánh giá chất lượng vụ việc TGPL cho thấy chất lượng vụ việc ngày càng được nâng cao; trình độ, năng lực của đội ngủ Trợ giúp viên pháp lý ngày càng được nâng lên, bảo đảm đáp ứng yêu cầu bào chữa, bảo vệ cho các đối tượng thuộc diện TGPL.
Trình độ của đội ngũ người thực hiện TGPL ngày càng được nâng cao, chuyên nghiệp. Trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, kỹ năng tham gia tố tụng, kiến thức pháp luật, kiến thức xã hội, kinh nghiệm thực tiễn, phẩm chất đạo được nghề nghiệp ngày càng được nâng lên, bảo đảm và đáp ứng yêu cầu bào chữa, bảo vệ cho các đối tượng thuộc diện hưởng chính sách TGPL và theo yêu cầu của các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng.
Tiếp tục lan tỏa chính sách nhân văn của Nhà nước
Có thể khẳng định, sau 08 năm triển khai Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017, công tác triển khai, thực hiện Luật TGPL năm 2017 trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, được UBND tỉnh, cấp uỷ, chính quyền các cấp hỗ trợ, tạo điểu kiện thuận lợi trong việc triển khai theo đúng Kế hoạch, yêu cầu đặt ra, từ đó góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, nhất là các nhóm yếu thế; đồng thời khẳng định vai trò, vị trí của công tác TGPL trong việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Công tác TGPL trên địa bản tỉnh Đồng Tháp luôn được củng cố, kiện toàn và hoạt động đi vào nền nếp, có hiệu quả.
Trong thời gian tới, tỉnh Đồng Tháp tiếp tục tăng cường công tác truyền thông về TGPL; nâng cao chất lượng đội ngũ người thực hiện TGPL; đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và các tổ chức có liên quan đểphát huy hiệu quả hơn nữa chính sách TGPL– chính sách có ý nghĩa nhân văn sâu sắc mà Đảng, Nhà nước dành cho người dân..
Thảo Ly
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý