Ngày 25/6/2025, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định số 1877/QĐ-BTP công bố Danh mục thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý của Bộ Tư pháp đủ điều kiện thực hiện dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Theo đó, 12/12 thủ tục hành chính trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý được xác định là dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2025.
Theo Nghị định số 42/2022/NĐ-CP ngày 24/6/2022 của Chính phủ về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng thì:
- Dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước là dịch vụ hành chính công và các dịch vụ khác của cơ quan nhà nước được cung cấp cho các tổ chức, cá nhân trên môi trường mạng.
- Cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo 02 mức độ như sau:
+ Dịch vụ công trực tuyến toàn trình là dịch vụ bảo đảm cung cấp toàn bộ thông tin về thủ tục hành chính, việc thực hiện và giải quyết thủ tục hành chính đều được thực hiện trên môi trường mạng. Việc trả kết quả được thực hiện trực tuyến hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích.
+ Dịch vụ công trực tuyến một phần: là dịch vụ công trực tuyến không bảo đảm các điều kiện quy định như dịch vụ công trực tuyến toàn trình.
Theo Quyết định số 1877/QĐ-BTP, trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý có 12 thủ tục thủ tục hành chính và đều là thủ tục hành chính cấp tỉnh, cụ thể:
- Thủ tục cấp thẻ cộng tác viên trợ giúp pháp lý (mã 2.000587)
- Thủ tục cấp lại thẻ cộng tác viên trợ giúp pháp lý (mã 2.000518)
- Thủ tục đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý (mã 2.000586)
- Thủ tục thay đổi nội dung Giấy đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý (mã 1.001233)
- Thủ tục chấm dứt đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý (mã 2.000840)
- Thủ tục cấp lạu Giấy đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý (mã 2.000954)
- Thủ tục yêu cầu trợ giúp pháp lý (mã 2.000829)
- Thủ tục rút yêu cầu trợ giúp pháp lý của người được trợ giúp pháp lý (mã 2.001680)
- Thủ tục thay đổi người thực hiện trợ giúp pháp lý (mã 2.001687)
- Thủ tục lựa chọn, ký hợp đồng với luật sư (mã 2.000977)
- Thủ tục lựa chọn, ký hợp đồng với tổ chức hành nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp luật (mã 2.000970)
- Thủ tục giải quyết khiếu nại về trợ giúp pháp lý (mã 1.000592).
Nội dung các thủ tục hành chính trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý cũng đã có nhiều thay đổi theo các quy định về phân cấp, phân quyền, tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận, sử dụng thuận tiện các thủ tục hành chính này. Đến nay, 100% thủ tục hành chính trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý là dịch vụ công trực tuyến toàn trình, đáp ứng yêu cầu của Chính phủ tại Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 về Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2025 và 2026 và Công điện số 56/CĐ-TTg ngày 04/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Kể từ ngày 27/6/2025, Cổng dịch vụ công quốc gia đã trở thành điểm “một cửa số” tập trung, duy nhất, do đó người dân có thể thực hiện trực tuyến 12 thủ tục hành chính trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý trên Cổng dịch vụ công quốc gia./
|
Một số nội dung cơ bản của thủ tục yêu cầu trợ giúp pháp lý:
Khi yêu cầu trợ giúp pháp lý, người yêu cầu phải nộp hồ sơ yêu cầu trợ giúp pháp lý cho Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước, Chi nhánh của Trung tâm hoặc tổ chức tham gia trợ giúp pháp lý (tổ chức hành nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp luật ký hợp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý với Sở Tư pháp; tổ chức hành nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp luật đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý).
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, người tiếp nhận phải xem xét và trả lời ngay cho người yêu cầu về việc hồ sơ đủ điều kiện thụ lý hoặc phải bổ sung thêm giấy tờ, tài liệu có liên quan.
Khi yêu cầu trợ giúp pháp lý đủ điều kiện thụ lý Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước, Chi nhánh của Trung tâm hoặc tổ chức tham gia trợ giúp pháp lý vào Sổ thụ lý, theo dõi vụ việc trợ giúp pháp lý. Tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý từ chối thụ lý và thông báo rõ lý do bằng văn bản cho người yêu cầu.
* Cách thức thực hiện:
- Nộp hồ sơ trực tiếp tại trụ sở của tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý;
- Gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính;
- Gửi hồ sơ qua fax, hình thức điện tử.
* Thành phần hồ sơ:
- Đơn yêu cầu trợ giúp pháp lý (theo mẫu);
- Giấy tờ chứng minh người thuộc diện trợ giúp pháp lý
- Các giấy tờ, tài liệu có liên quan đến vụ việc trợ giúp pháp lý.
Thời hạn giải quyết hồ sơ: Ngay sau khi nhận đủ hồ sơ theo quy định, người tiếp nhận yêu cầu phải kiểm tra các nội dung có liên quan đến yêu cầu trợ giúp pháp lý và trả lời ngay cho người yêu cầu về việc hồ sơ đủ điều kiện để thụ lý hoặc phải bổ sung giấy tờ, tài liệu có liên quan.
Cơ quan giải quyết thủ tục hành chính: Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh/thành phố, Chi nhánh của Trung tâm; tổ chức hành nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp luật ký hợp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý hoặc đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý.
Yêu cầu điều kiện thực hiện thủ tục hành chính:
- Người được trợ giúp pháp lý theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý hoặc người thân thích của người được trợ giúp pháp lý, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan yêu cầu trợ giúp pháp lý;
- Vụ việc trợ giúp pháp lý liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người được trợ giúp pháp lý;
- Vụ việc trợ giúp pháp lý thuộc phạm vi thực hiện trợ giúp pháp lý:
+ Người được trợ giúp pháp lý đang cư trú tại địa phương;
+ Vụ việc trợ giúp pháp lý xảy ra tại địa phương;
+ Vụ việc trợ giúp pháp lý do cơ quan có thẩm quyền về trợ giúp pháp lý ở Trung ương yêu cầu.
- Vụ việc trợ giúp pháp lý được thực hiện trong các lĩnh vực pháp luật, trừ lĩnh vực kinh doanh, thương mại.
- Vụ việc trợ giúp pháp lý không thuộc các trường hợp sau đây:
+ Yêu cầu trợ giúp pháp lý có nội dung trái pháp luật;
+ Người được trợ giúp pháp lý đã chết;
+ Vụ việc đang được một tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý khác thụ lý, giải quyết.
|
Thanh Trịnh
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý