Những chuyển biến căn bản, bền vững về hiệu quả của hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật qua 10 năm thực hiện Luật Phổ biến, giáo dục pháp luậtNgay khi Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) năm 2012 có hiệu lực, dưới sự nỗ lực, chỉ đạo thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước của toàn hệ thống chính trị, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh Cao Bằng đã có nhiều chuyển biến.1. Hoạt động hướng dẫn, chỉ đạo những vấn đề mới, nóng, dư luận xã hội quan tâm; hoạt động hướng dẫn nghiệp vụ Bám sát các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tư pháp, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Cao Bằng, Sở Tư pháp - Cơ quan Thường trực Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh tham mưu thực hiện tốt việc thông tin, phổ biến pháp luật trong các lĩnh vực, phạm vi quản lý; chú trọng chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh đổi mới nội dung, hình thức PBGDPL gắn với nhiệm vụ chính trị của từng ngành, đơn vị. Qua đó, tập trung tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật mới ban hành; chú trọng phổ biến các chính sách, pháp luật được dư luận xã hội quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội, tạo sự đồng thuận, nhất quán trong thực thi chính sách, pháp luật; thông tin rộng rãi, kịp thời các dự thảo chính sách pháp luật có tác động lớn đến xã hội ngay từ khâu đề xuất chính sách và soạn thảo văn bản. 2. Kết quả triển khai hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Công tác tuyên truyền PBGDPL nói chung và Ngày Pháp luật nói riêng luôn được quan tâm, nâng cao chất lượng và tổ chức đổi mới bằng nhiều hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng, phù hợp với điều kiện địa phương, đặc thù là tỉnh miền núi, với phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Để triển khai có hiệu quả “Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo quy định của Luật PBGDPL và tạo sự đồng thuận về nhận thức pháp luật về mục đích ý nghĩa của Ngày pháp luật Việt Nam, làm cho ngày này thật sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị, pháp lý sâu rộng, nhằm nêu cao tinh thần thượng tôn trong pháp luật, góp phần tạo sự chuyển biến mới về chất lượng công tác PBGDPL. Về hình thức, Ngày Pháp luật được triển khai thực hiện với nhiều hình thức như: Mít tinh; hội thảo; tọa đàm; tổ chức hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật; thi tìm hiểu pháp luật; treo băng zôn, áp phích có chủ đề về pháp luật; tổ chức các hoạt động ngoại khóa cho học sinh, sinh viên về chủ đề pháp luật; cấp phát tài liệu pháp luật; lồng ghép việc phổ biến văn bản pháp luật với các hoạt động thực hiện các phong trào, cuộc vận động ở khu dân cư, lồng ghép việc PBGDPL trong các cuộc họp của cơ quan, đơn vị, địa phương; đăng tải thông tin pháp luật, các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng, Cổng thông tin điện tử của tỉnh và các Trang thông tin điện tử của các đơn vị trên địa bàn tỉnh... Theo thống kê, kể từ khi thực hiện Ngày Pháp luật đến nay toàn tỉnh đã tổ chức các hoạt động hưởng ứng được hơn 9.070 cuộc với hơn 1.711.651 lượt người tham dự;  treo hơn 2.000 băng zôn; tổ chức Cuộc thi viết Tìm hiểu Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” thu hút hơn 27.000 người tham gia; cấp phát 57.960 tài liệu miễn phí; đăng tải hơn 9.000 tin bài pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Luật Tiếp cận thông tin trên địa bàn tỉnh Cao Bằng  thu hút  19.352 người đăng ký với 32.464 lượt tham gia dự thi... Ngày pháp luật đã trở thành đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý sâu rộng trong toàn tỉnh. Qua đó, khuyến khích, động viên tinh thần học tập, tìm hiểu pháp luật, nâng cao ý thức tôn trọng, nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật và ý thức bảo vệ pháp luật của cán bộ, công chức và nhân dân, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong xã hội. 3. Nhân rộng và phát huy các mô hình PBGDPL Hình thức PBGDPL đa dạng, phong phú, phù hợp với đối tượng và địa bàn như phổ biến pháp luật trực tiếp; tổ chức hội nghị trực tuyến; cung cấp thông tin, tài liệu pháp luật; thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa truyền thanh, internet, tờ gấp, áp-phích, tài liệu tuyên truyền pháp luật; đăng tải trên Cổng/Trang thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị, địa phương; tổ chức thi tìm hiểu pháp luật; thông qua công tác xét xử, xử lý vi phạm hành chính, hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và hoạt động khác của các cơ quan trong bộ máy nhà nước; thông qua hoạt động trợ giúp pháp lý, hòa giải ở cơ sở; lồng ghép trong hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt của tổ chức chính trị và các đoàn thể, câu lạc bộ, tủ sách pháp luật và các thiết chế văn hóa khác ở cơ sở. Thực hiện nhân rộng và phát huy các mô hình hay, hiệu quả như Chuyên mục “Văn bản, chính sách mới”của Đài Phát thanh - Truyền hình Cao Bằng; phát hành Bản tin Tư pháp hàng quý cấp phát đến tủ sách pháp luật cấp xã làm tài liệu tuyên truyền của Sở Tư pháp; mô hình phổ biến pháp luật “Mỗi tuần một câu hỏi, một đáp án” của Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh; chuyên mục “Pháp luật và Cuộc sống” của Sở Tư pháp trên sóng phát thanh, truyền hình Cao Bằng; mô hình lồng ghép tuyên truyền văn bản pháp luật vào các nội dung sinh hoạt chi hội phụ nữ; mô hình phổ biến pháp luật qua các Câu lạc bộ nông dân với pháp luật của Hội Nông dân tỉnh; mô hình câu lạc bộ pháp luật của Công an tỉnh; câu lạc bộ phụ nữ với pháp luật; mô hình phối hợp với Trung tâm học tập cộng đồng tổ chức các hội nghị phổ biến pháp luật của một số xã, phường, thị trấn...   4. Đẩy mạnh tuyên truyền, PBGDPL cho các đối tượng đặc thù Uỷ ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện tốt các Đề án về PBGDPL liên quan đến đối tượng đặc thù như:  Đề  án “Đẩy  mạnh công tác phổ  biến, giáo dục pháp luật và tuyên  truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi ” theo Quyết định 1163/QĐ-TTg  của  Thủ  tướng Chính phủ, Đề  án  “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số”;  Đề án “Tăng cường PBGDPL cho cán bộ, Nhân dân vùng biên giới”; Đề án“Tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp” ; Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho người đang chấp hành hình phạt tù; người bị áp dụng các biện pháp tư pháp hoặc các biện pháp xử lý hành chính, người mới ra tù tái hòa nhập cộng đồng, thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, lang thang cơ nhỡ...  Tuỳ từng đối tượng cụ thể đã lựa chọn các nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp, trong đó, tập trung tuyên truyền nội dung các văn bản pháp luật như: Bộ luật Hình sự; Bộ luật Lao động; Luật Hôn nhân và gia đình; Luật Hộ tịch; Luật Phòng, chống mua bán người; Luật Phòng chống bạo lực gia đình và các chính sách liên quan theo từng đối tượng cụ thể. Quá trình thực hiện công tác PBGDPL cho các đối tượng đặc thù trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đã được các ngành, các cấp quan tâm thực hiện với nhiều nội dung và hình thức phổ biến, giáo dục phù hợp, giúp đối tượng đặc thù hiểu rõ các quy định của pháp luật. Trong giai đoạn, một số cơ quan, đơn vị đã triển khai thực hiện đạt một số kết quả như: - Ban Dân tộc:  đã thực hiện tuyên truyền PBGDPL lồng ghép với các hội nghị, tập huấn liên quan đến thực hiện các chính sách dân tộc được 109 lớp tập huấn, hội nghị  với trên 8.086 lượt người tham gia (là các cán bộ cơ sở  và cộng đồng, người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, cán bộ không chuyên trách xã, bí thư chi bộ, trưởng xóm, trưởng nhóm Tin lành, đoàn thể  xóm… - Bộ đội Biên phòng tỉnh Cao Bằng: đã triển khai PBGDPL cho cán bộ, chiến sỹ và Nhân dân khu vực biên giới trên địa bàn tỉnh được 1.525 cuộc với 85.736 lượt người tham gia; phối hợp với chính quyền địa phương thành lập 40 câu lạc bộ PBGDPL tại các xã, thị trấn biên giới với 425 thành viên; thành viên Câu lạc bộ bao gồm cán bộ Đồn Biên phòng, công chức Tư pháp – Hộ tịch, công chức văn hóa- xã hội, nhằm tư vấn và giải đáp vấn đề thắc mắc về pháp luật cho người dân ở khu vực biên giới.... - Sở Tư pháp:  với chức năng, nhiệm vụ được giao đã thực hiện PGDPL cho người dân ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thông qua hội nghị phổ biến pháp luật trực tiếp; biên soạn, phát hành các tài liêu tuyên truyền PBGDPL như tờ gấp, áp phích, hỏi đáp pháp luật, bản tin tư pháp...; phối hợp với UBND cấp xã tổ chức truyền thông về trợ giúp pháp lý ở cơ sở; hỗ trợ đầu sách cho các Tủ sách pháp luật tại các địa bàn khó khăn. Kết quả từ khi thực hiện Luật PBGDPL đến nay, Sở Tư pháp đã tổ chức được hơn 100 cuộc hội nghị tuyên truyền phổ biến, phổ biến pháp luật trực tiếp, trực tuyến; cấp phát gần 200.000 bản tài liệu tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật; đăng tải, phát sóng hơn 400 chuyên mục, tin, bài , ảnh trên Đài Phát thanh- truyền hình Cao Bằng, Báo Cao Bằng, Trang thông tin điện tử Sở Tư pháp..; cấp phát hơn 100 đầu sách hỗ trợ cho các Tủ sách pháp luật đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh Cao Bằng với kinh phí hỗ trợ hơn 300 triệu đồng... - Liên Đoàn lao động tỉnh: Tổ chức các đợt tuyên truyền,  PBGDPL  nhân Tháng Công nhân, Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động, Ngày Pháp luật Việt Nam (09/11) hàng năm; áp dụng linh hoạt các hình thức tuyên truyền,  PBGDPL, đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, các trang thông tin điện tử , bản tin nội bộ, Fanpage… của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Công tác tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng tuyên truyền,  PBGDPL  cũng được các cấp công đoàn triển khai thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn.  - Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã phối hợp với Liên đoàn Lao động tỉnh, Liên minh Hợp tác xã và UBND các huyện, thành phố  tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cao Bằng. Kết quả  từ năm 2013 đến năm 2021, đã tuyên truyền, phổ biến cho trên 49.000 lượt người; kinh phí thực hiện: 970.000.000 đồng. Bên cạnh đó, Sở  Lao động, Thương binh và Xã hội đã tổ chức phổ  biến, giáo dục pháp luật cho người dân  ở  vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa  được  409 hội nghị  tuyên truyền, phổ  biến thông tin  thị  trường lao động, việc làm và Quỹ  quốc gia về  việc làm, quản lý lao động qua biên giới với trên 24.450 lượt người tham gia; 64 phiên giao dịch việc làm lưu động với trên 12.860 lượt người tham gia;  tổ  chức trên 1.000 cuộc tuyên truyền, phổ  biến giáo dục pháp luật về  bình đẳng giới và trợ giúp  pháp lý tại  cơ  sở, cấp phát  2.120 cuốn sổ  tay  tuyên  truyền về  Luật bình đẳng giới và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, 3.900 cuốn tài liệu sinh hoạt, 20.580 tờ  rơi, 1.500 cuốn sổ  tay phòng, chống bạo lực gia đình; thực hiện trên 200 chuyên trang, chuyên mục về  bình đẳng giới; phát động cuộc thi viết: “Tìm hiểu kiến thức pháp luật về  Bình đẳng giới’’  với 4.500 bài dự  thi; xây dựng 05 cụm panô đặt tại 5 huyện về  bình đẳng giới;  Sở  Lao động -  Thương binh và Xã hội phối hợp với Tỉnh đoàn thanh niên tổ chức Hội thi “Tìm hiểu Luật bình đẳng giới’’ trong đoàn viên, thanh niên có 14 đội, 70 người tham gia. Tổ chức 115 hội nghị  tuyên truyền về  Pháp lệnh phòng, chống mại dâm, Luật phòng, chống mua bán người, Luật phòng, chống ma túy, các Nghị  định, Thông tư hướng dẫn… lĩnh vực cai nghiện ma túy; phòng, chống mại dâm; tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán với gần 6.000 người tham dự; cấp phát tờ  rơi (18.000 tờ), sách mỏng (12.000  quyển),  áp  phích  (15.000  tờ)  nội  dung  tuyền  truyền  về  công  tác  cai nghiện ma túy; phòng, chống mại dâm; phòng, chống mua bán người; phối hợp tổ  chức Mít tinh, diễu hành 15 cuộc tuyên truyền về  Tháng hành động, phòng chống ma túy... Nhìn chung công tác PBGDPL cho các đối tượng đặc thù trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả, tạo ra chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và ý thức chấp hành, tuân thủ pháp luật, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các đối tượng đặc thù qua đó góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. 5. Nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong PBGDPL Sau khi Luật PBGDPL được ban hành hầu hết các sở, ban, ngành, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đều tổ chức quán triệt, phổ biến về các nội dung cơ bản của Luật.  Đặc biệt, thực hiện trách nhiệm được Luật quy định, tích cực tuyên truyền, phổ biến cho cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao, bảo đảm để đội ngũ cán bộ được giao thi hành pháp luật đều nắm bắt được những điểm mới, sửa đổi, bổ sung, thay thế trong các văn bản để thi hành đầy đủ và áp dụng thống nhất. Việc nhận thức về vị trí, vai trò và ý nghĩa của công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh trong xây dựng, thi hành và bảo vệ pháp luật đã có nhiều chuyển biến tích cực; các sở, ban, ngành, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đã nhận thức đầy đủ hơn, xác định rõ hơn đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Vì thế, đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai và bảo đảm thực hiện, góp phần nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò của Hiến pháp và pháp luật, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể. 6. Đánh giá về những tác động cụ thể của việc thực hiện Luật PBGDPL Luật PBGDPL được ban hành là cơ sở pháp lý quan trọng cho công tác PBGDPL, tập trung được ý chí và sự phối hợp giữa các cấp, các ngành đối với công tác này. Việc tổ chức triển khai thực hiện Luật PBGDPL đã tạo chuyển biến căn bản, bền vững về hiệu quả của hoạt động PBGDPL, với việc huy động toàn bộ hệ thống chính trị tham gia công tác PBGDPL, trong đó Nhà nước giữ vai trò nòng cốt; xác lập trách nhiệm và cơ chế phối hợp, huy động các nguồn lực của các cơ quan, tổ chức và xã hội cho công tác PBGDPL. Nhờ vậy, công tác PBGDPL được quan tâm thực hiện thường xuyên, đồng bộ, thiết thực và phù hợp hơn với từng đối tượng khác nhau, từ đó nâng cao được sự tiếp cận, hiểu biết pháp luật của người dân nói chung, đồng bào dân tộc thiểu số và các đối tượng đặc thù khác nói riêng. Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật