Những vướng mắc, hạn chế trên xuất phát từ một số nguyên nhân sau:
- Đối tượng áp dụng Thông tư số 03/2018/TT-BTP (sau đây gọi là Thông tư số 03) quy định dành cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, do đó, việc đánh giá, chấm điểm các chỉ tiêu, tiêu chí đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tại cơ quan, đơn vị, địa phương còn gặp nhiều khó khăn, chưa sát, cụ thể.
- Một số quy định của Thông tư số 03 bất cập, không phù hợp với thực tiễn; Một số chỉ tiêu, tiêu chí chấm điểm mang tính định tính, khó định lượng do đó, việc đánh giá, chấm điểm của một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa chính xác, chưa phản ánh đầy đủ chất lượng, hiệu quả công tác.
- Cán bộ được phân công làm nhiệm vụ đánh giá, chấm điểm hầu hết là kiêm nhiệm, chưa được tập huấn nghiệp vụ đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL nên quá trình triển khai thực hiện còn lúng túng, không có nhiều thời gian tập trung cho công việc; sự phối hợp giữa các bộ phận cung cấp tài liệu kiểm chứng chưa tốt gây khó khăn cho quá trình triển khai đánh giá, chấm điểm các tiêu chí.
- Nguồn kinh phí dành cho công tác PBGDPL nói chung và kinh phí để triển khai thực hiện Thông tư số 03 còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ của công tác trong tình hình mới.
Nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trên, Hải Dương có một số kiến nghị, đề xuất, cụ thể
1. Đề xuất sửa đổi, bổ sung một số tiêu chí đánh giá trong Thông tư số 03, cụ thể:
- Đối với tiêu chí
“Ban hành chương trình, kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật hằng năm: 01 điểm; trường hợp không ban hành: 0 điểm”: Đề nghị quy định cụ thể về hướng dẫn việc đánh giá trong trường hợp 01 năm có nhiều chương trình, kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật phải ban hành thì nếu có ban hành chương trình, kế hoạch nhưng không đảm bảo đủ 100% thì có được điếm tối đa hay không?
- Đối với tiêu chí “
Tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong lĩnh vực, địa bàn được giao quản lý (tối đa 04 điểm).
a) Hoàn thành từ 90% đến 100% các nhiệm vụ và hoạt động đề ra”
Hằng năm, trên địa bàn cấp tỉnh thực hiện nhiều chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, trường hợp có chương trình, kế hoạch hoàn thành từ 90% đến 100% các nhiệm vụ và hoạt động đề ra, nhưng có chương trình, kế hoạch hoàn thành từ 80% đến 90% các nhiệm vụ và hoạt động đề ra thì điếm số được tính như thế nào, đề nghị chỉnh sửa cho phù hợp.
- Đối với tiêu chí thời điểm ban hành các Chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ công tác PBGDPL. Quy định như trong Thông tư số 03 rất khó chấm chính xác. Vì trong 01 năm có nhiều chương trình, kế hoạch phải ban hành; có chương trình, kế hoạch ban hành trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền hoặc cơ quan, tổ chức cấp trên ban hành, có chương trình, kế hoạch ban hành trong thời hạn trên 15 ngày làm việc và dưới 30 ngày làm việc... thì điểm số được tính như thế nào. Mặt khác, nhiều Chương trình, Kế hoạch (đặc biệt trung và dài hạn) sau khi soạn thảo cần lấy ý kiến tham gia của các đối tượng liên quan nên việc quy định thời hạn ban hành (15 ngày) rất khó thực hiện trên thực tế. Đề nghị nghiên cứu lại tiêu chí này.
- Đối với nhóm tiêu chí triển khai các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật (Điều 6 Thông tư số 03): Khoản 1, 2,3: Tiêu chí không cụ thể, không có căn cứ để xác định việc đăng tải thông tin pháp luật, tổ chức phổ biến pháp luật đầy đủ, kịp thời để chấm điểm cho chính xác.
- Đối với nhóm tiêu chí về các điều kiện bảo đảm thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (Điều 7 Thông tư số 03):
+ Điểm b Khoản 1: quy định “Đội ngũ
Báo cáo viên pháp luật, Tuyên truyền viên pháp luật được sử dụng hiệu quả trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật... ” còn chung chung dẫn đến việc chấm điểm không chính xác.
+ Khoản 3,4: Không cụ thể, không có cơ sở để xác định có bảo đảm đủ kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện để chấm cho chính xác.
- Về kỳ đánh giá, cách thức đánh giá, chấm điểm (Điều 10 Thông tư số 03): Khoản 3 Điều 10 quy định: “Hằng năm, bộ, cơ quan ngang bộ, UBND cấp tỉnh tổ chức việc tự đánh giá, chấm điểm đối với từng tiêu chí, chỉ tiêu thành phần quy định tại Điều 5, Điều 6, Điều 7 và Điều 9;
lựa chọn một số lĩnh vực, địa bàn trọng điểm để tổ chức khảo sát, đánh giá, chấm điểm đối với nhóm tiêu chí, chỉ tiêu quy định tại Điều 8....” Không phù hợp. Vì: nếu chỉ lựa chọn một số lĩnh vực, địa bàn trọng điểm để khảo sát, đánh giá sẽ không thể đảm bảo “phản ánh trung thực, chính xác, khách quan, toàn diện tình hình tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác PBGDPL, bảo đảm rõ ràng, đầy đủ và thống nhất thông tin thu nhận được từ hoạt động đánh giá, chấm điểm” như quy định tại Điều 3 Thông tư 03.
- Đề xuất, kiến nghị với Bộ Tư pháp; cơ quan, tổ chức liên quan
- Việc đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL cần phải được tiếp cận theo một cơ chế mới, có tính khoa học, khách quan, toàn diện, chặt chẽ, khả thi, thực chất. Theo đó, cần sớm nghiên cứu, mở rộng việc triển khai “Đề án thí điểm đổi mới hoạt động đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật” theo Quyết định số 979/QĐ-TTg ngày 12/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
- Trên cơ sở đánh giá kết quả sơ kết quá trình triển khai thực hiện Thông tư số 03/2018/TT-BTP ngày 10/3/2018 đề nghị Bộ Tư pháp cần sớm ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 03 làm cơ sở để các địa phương triển khai việc đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL trong kỳ tiếp theo đảm bảo kịp thời, đầy đủ và thống nhất.
- Đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương cần gắn việc triển khai hoạt động đánh giá hiệu quả công tác phổ biến giáo dục với hoạt động đánh giá hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, địa phương. Đặc biệt, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị khi thực hiện thiếu hiệu quả hoạt động PBGDPL./
T.K
Cục Phổ biến giáo dục pháp luật