10/04/2025
Xem cỡ chữ
Đọc bài viết
In
Gửi email
Tìm hiểu một số nội dung của dự thảo Luật Cán bộ công chức (sửa đổi)Để phù hợp với chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, hiện nay Bộ Nội vụ đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện để Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật Cán bộ, công chức sửa đổi.Trong đó, dự thảo Luật Cán bộ, công chức có một số nội dung sửa đổi cơ bản có liên quan đến cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức; cơ chế thu hút, trọng dụng người có tài năng.
Thứ nhất, sửa đổi không tiếp tục quy định thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Đồng thời, sửa đổi không tiếp tục quy định khái niệm cán bộ, công chức cấp xã; quy định cán bộ, công chức thống nhất từ Trung ương, cấp tỉnh và cấp cơ sở. Bỏ Chương V về cán bộ, công chức cấp xã trong Luật CBCC hiện hành. Theo đó, dự thảo Luật thống nhất quản lý đội ngũ cán bộ, công chức từ trung ương đến địa phương, không phân biệt cán bộ, công chức cấp xã với cán bộ, công chức cấp trung ương, cấp tỉnh, bảo đảm thực hiện đúng chủ trương của Đảng về liên thông trong công tác cán bộ. Bổ sung quy định điều khoản chuyển tiếp để thống nhất quản lý đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã (hiện hành) với đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị, bảo đảm tính liên tục trong công tác cán bộ để không làm ảnh hưởng đến việc phục vụ hoạt động bình thường của người dân, doanh nghiệp ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Thứ hai, sửa đổi các quy định liên quan đến cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức để làm cơ sở sàng lọc, cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Thực hiện cơ chế quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm làm trung tâm trong công tác quản lý, sử dụng cán bộ, công chức; đổi mới mạnh mẽ công tác tuyển dụng, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, đánh giá cán bộ, công chức theo hướng thực chất, vì việc tìm người, trên cơ sở sản phẩm cụ thể đo đếm được. Theo đó, bổ sung quy định riêng về Vị trí việc làm, bao gồm khái niệm vị trí việc làm, phân loại vị trí việc làm; căn cứ xác định vị trí việc làm; thay đổi vị trí việc làm và nội dung quản lý về vị trí việc làm. Vấn đề này được dự thảo dự kiến theo 02 phương án, vị trí việc làm là căn cứ để tuyển dụng công chức cũng như đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức. Phương án 1 quy định vị trí việc làm là tên gọi xác định nhiệm vụ của công việc cụ thể gắn với chức danh chuyên môn nghiệp vụ hoặc chức vụ lãnh đạo, quản lý, được xây dựng trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của cơ quan, tổ chức, đơn vị, là căn cứ để thực hiện tuyển dụng, sử dụng, quản lý đội ngũ. Phương án 2 quy định vị trí việc làm là tên gọi chức danh công chức chuyên môn, nghiệp vụ hoặc chức vụ lãnh đạo, quản lý, gắn với công việc và vị trí trong cơ quan, tổ chức, đơn vị, nhiệm vụ, trách nhiệm, thẩm quyền và kết quả, sản phẩm cụ thể.
Ngoài ra, dự thảo còn bổ sung phân loại vị trí việc làm của cán bộ; lãnh đạo, quản lý; chuyên môn, nghiệp vụ; hỗ trợ, phục vụ. Nguyên tắc xác định vị trí việc làm phải phù hợp tổ chức bộ máy, hoạt động của cơ quan, đảm bảo công khai, minh bạch, dân chủ, phù hợp thực tiễn và thống nhất, đồng bộ trong tuyển dụng, bố trí, sử dụng và quản lý theo vị trí việc làm.
Bổ sung quy định phân định các vị trí việc làm phải thực hiện tuyển dụng và các vị trí việc làm có thể được phép ký hợp đồng thực hiện nhiệm vụ của công chức tạo sự linh hoạt trong sử dụng nguồn nhân lực từ bên ngoài. Bổ sung quy định về sát hạch để thực hiện cơ chế sàng lọc đội ngũ theo nguyên tắc cạnh tranh, có vào, có ra, có lên, có xuống để giải quyết tình trạng né tránh, đùn đẩy, chây ì; tâm lý đã vào nhà nước là an toàn, ”tình trạng công chức suốt đời”, cơ chế đào thải không đủ mạnh; bảo đảm xây dựng đội ngũ tinh thông, chất lượng, đủ đức, đủ tài để phục vụ Đảng, đất nước và Nhân dân.
Theo đề xuất tại Điều 19 dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, công chức được phân theo 04 theo các tiêu chí: Theo cơ quan công tác: Công chức được phân thành công chức trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và trong cơ quan Nhà nước. Theo phạm vi hoạt động: Công chức được phân thành công chức làm việc ở cơ quan Trung ương và địa phương. Theo vị trí việc làm: Công chức được phân thành làm công việc lãnh đạo, quản lý; làm công việc chuyên môn, nghiệp vụ và làm công việc hỗ trợ, phục vụ.
Thứ ba, hoàn thiện quy định về thu hút, trọng dụng người có tài năng trong hoạt động công vụ đáp ứng yêu cầu. Sửa đổi nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương của Đảng về thu hút, trọng dụng nhân tài, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để Chính phủ, các cấp, các ngành triển khai thực hiện. Trong đó thể chế hóa nguyên tắc thực hiện cơ chế kết hợp công – tư về nhân lực theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW để thu hút tối đa các chuyên gia, nhà quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, nhà khoa học đầu ngành, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng từ khu vực tư vào làm việc trong các cơ quan trong hệ thống chính trị; đồng thời có chính sách trọng dụng nguồn nhân lực trong hệ thống từ đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực nổi trội, có kết quả công việc thể hiện bằng thành tích, sản phẩm cụ thể đóng góp cho cơ quan, tổ chức, đơn vị và cho sự phát triển của đất nước.
Bên cạnh đó, cơ chế thu hút người có tài năng còn nhằm thực hiện chủ trương xây dựng cơ chế đặc thù thu hút người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài có trình độ cao, xây dựng, kết nối và phát triển mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế để tận dụng kinh nghiệm, chất xám, thành quả tiên tiến để tiếp tục hoàn thiện chế độ công chức, công vụ, hướng tới một nền công vụ hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả với mục đích phục vụ người dân và doanh nghiệp. Dự thảo Luật quy định tiếp tục giao Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách đặc thù; phân cấp, phân quyền cho các bộ, ngành, địa phương căn cứ vào đặc thù yêu cầu phát triển của ngành, lĩnh vực và của địa phương để ban hành chính sách vượt trội thu hút người có tài năng vào làm việc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý.
Đức Khiêm
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý
Để phù hợp với chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, hiện nay Bộ Nội vụ đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện để Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật Cán bộ, công chức sửa đổi.
Trong đó, dự thảo Luật Cán bộ, công chức có một số nội dung sửa đổi cơ bản có liên quan đến cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức; cơ chế thu hút, trọng dụng người có tài năng.
Thứ nhất, sửa đổi không tiếp tục quy định thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Đồng thời, sửa đổi không tiếp tục quy định khái niệm cán bộ, công chức cấp xã; quy định cán bộ, công chức thống nhất từ Trung ương, cấp tỉnh và cấp cơ sở. Bỏ Chương V về cán bộ, công chức cấp xã trong Luật CBCC hiện hành. Theo đó, dự thảo Luật thống nhất quản lý đội ngũ cán bộ, công chức từ trung ương đến địa phương, không phân biệt cán bộ, công chức cấp xã với cán bộ, công chức cấp trung ương, cấp tỉnh, bảo đảm thực hiện đúng chủ trương của Đảng về liên thông trong công tác cán bộ. Bổ sung quy định điều khoản chuyển tiếp để thống nhất quản lý đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã (hiện hành) với đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị, bảo đảm tính liên tục trong công tác cán bộ để không làm ảnh hưởng đến việc phục vụ hoạt động bình thường của người dân, doanh nghiệp ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Thứ hai, sửa đổi các quy định liên quan đến cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức để làm cơ sở sàng lọc, cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Thực hiện cơ chế quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm làm trung tâm trong công tác quản lý, sử dụng cán bộ, công chức; đổi mới mạnh mẽ công tác tuyển dụng, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, đánh giá cán bộ, công chức theo hướng thực chất, vì việc tìm người, trên cơ sở sản phẩm cụ thể đo đếm được. Theo đó, bổ sung quy định riêng về Vị trí việc làm, bao gồm khái niệm vị trí việc làm, phân loại vị trí việc làm; căn cứ xác định vị trí việc làm; thay đổi vị trí việc làm và nội dung quản lý về vị trí việc làm. Vấn đề này được dự thảo dự kiến theo 02 phương án, vị trí việc làm là căn cứ để tuyển dụng công chức cũng như đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức. Phương án 1 quy định vị trí việc làm là tên gọi xác định nhiệm vụ của công việc cụ thể gắn với chức danh chuyên môn nghiệp vụ hoặc chức vụ lãnh đạo, quản lý, được xây dựng trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của cơ quan, tổ chức, đơn vị, là căn cứ để thực hiện tuyển dụng, sử dụng, quản lý đội ngũ. Phương án 2 quy định vị trí việc làm là tên gọi chức danh công chức chuyên môn, nghiệp vụ hoặc chức vụ lãnh đạo, quản lý, gắn với công việc và vị trí trong cơ quan, tổ chức, đơn vị, nhiệm vụ, trách nhiệm, thẩm quyền và kết quả, sản phẩm cụ thể.
Ngoài ra, dự thảo còn bổ sung phân loại vị trí việc làm của cán bộ; lãnh đạo, quản lý; chuyên môn, nghiệp vụ; hỗ trợ, phục vụ. Nguyên tắc xác định vị trí việc làm phải phù hợp tổ chức bộ máy, hoạt động của cơ quan, đảm bảo công khai, minh bạch, dân chủ, phù hợp thực tiễn và thống nhất, đồng bộ trong tuyển dụng, bố trí, sử dụng và quản lý theo vị trí việc làm.
Bổ sung quy định phân định các vị trí việc làm phải thực hiện tuyển dụng và các vị trí việc làm có thể được phép ký hợp đồng thực hiện nhiệm vụ của công chức tạo sự linh hoạt trong sử dụng nguồn nhân lực từ bên ngoài. Bổ sung quy định về sát hạch để thực hiện cơ chế sàng lọc đội ngũ theo nguyên tắc cạnh tranh, có vào, có ra, có lên, có xuống để giải quyết tình trạng né tránh, đùn đẩy, chây ì; tâm lý đã vào nhà nước là an toàn, ”tình trạng công chức suốt đời”, cơ chế đào thải không đủ mạnh; bảo đảm xây dựng đội ngũ tinh thông, chất lượng, đủ đức, đủ tài để phục vụ Đảng, đất nước và Nhân dân.
Theo đề xuất tại Điều 19 dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, công chức được phân theo 04 theo các tiêu chí: Theo cơ quan công tác: Công chức được phân thành công chức trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và trong cơ quan Nhà nước. Theo phạm vi hoạt động: Công chức được phân thành công chức làm việc ở cơ quan Trung ương và địa phương. Theo vị trí việc làm: Công chức được phân thành làm công việc lãnh đạo, quản lý; làm công việc chuyên môn, nghiệp vụ và làm công việc hỗ trợ, phục vụ.
Thứ ba, hoàn thiện quy định về thu hút, trọng dụng người có tài năng trong hoạt động công vụ đáp ứng yêu cầu. Sửa đổi nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương của Đảng về thu hút, trọng dụng nhân tài, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để Chính phủ, các cấp, các ngành triển khai thực hiện. Trong đó thể chế hóa nguyên tắc thực hiện cơ chế kết hợp công – tư về nhân lực theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW để thu hút tối đa các chuyên gia, nhà quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, nhà khoa học đầu ngành, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng từ khu vực tư vào làm việc trong các cơ quan trong hệ thống chính trị; đồng thời có chính sách trọng dụng nguồn nhân lực trong hệ thống từ đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực nổi trội, có kết quả công việc thể hiện bằng thành tích, sản phẩm cụ thể đóng góp cho cơ quan, tổ chức, đơn vị và cho sự phát triển của đất nước.
Bên cạnh đó, cơ chế thu hút người có tài năng còn nhằm thực hiện chủ trương xây dựng cơ chế đặc thù thu hút người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài có trình độ cao, xây dựng, kết nối và phát triển mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế để tận dụng kinh nghiệm, chất xám, thành quả tiên tiến để tiếp tục hoàn thiện chế độ công chức, công vụ, hướng tới một nền công vụ hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả với mục đích phục vụ người dân và doanh nghiệp. Dự thảo Luật quy định tiếp tục giao Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách đặc thù; phân cấp, phân quyền cho các bộ, ngành, địa phương căn cứ vào đặc thù yêu cầu phát triển của ngành, lĩnh vực và của địa phương để ban hành chính sách vượt trội thu hút người có tài năng vào làm việc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý.
Đức Khiêm
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý