Sáng ngày 11/6/2025, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (PB&TG) đã tổ chức Tọa đàm
“Vai trò của tổ chức hành nghề luật sư trong hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp trên Cổng Pháp luật quốc gia” nhằm lấy ý kiến các tổ chức hành nghề, luật sư, đại biểu tham dự góp ý, trao đổi thẳng thắn, chia sẻ với Cục PB&TG, Bộ Tư pháp, Chính phủ về khó khăn, vướng mắc và sự đồng hành, phối hợp, gợi mở trong vận hành Cổng, từ đó giúp tổ tham mưu hoàn thiện nội dung và hình thức của Cổng giúp người dân, doanh nghiệp tiếp cận tới thông tin pháp luật nhanh, chính xác, đơn giản nhất.
Phát biểu khai mạc, đồng chí Lê Vệ Quốc, Cục trưởng Cục PB&TG thông tin, giới thiệu về sự ra đời của Cổng Pháp luật quốc gia (Cổng) tại địa chỉ Phapluat.gov.vn, mục đích và ý nghĩa về nội dung của Tọa đàm. Trên cơ sở đó, Cục trưởng đã yêu cầu các tổ chức hành nghề, luật sư, đại biểu tham dự góp ý, trao đổi thẳng thắn, chia sẻ với Cục PB&TG, Bộ Tư pháp, Chính phủ về khó khăn, vướng mắc và sự đồng hành, phối hợp, gợi mở trong vận hành Cổng, từ đó giúp tổ tham mưu hoàn thiện nội dung và hình thức của Cổng giúp người dân, doanh nghiệp tiếp cận tới thông tin pháp luật nhanh, chính xác, đơn giản nhất. Tọa đàm tập trung vào việc tương tác giữa tổ chức hành nghề với Cổng; quyền lợi, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị quản lý Cổng và tổ chức hành nghề để tránh việc hình thức; kiến nghị, hiến kế trong việc vận hành Cổng và cơ chế phối hợp công - tư đem lại hiệu quả tối ưu tới người dân và doanh nghiệp. Đồng thời Tọa đàm nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 68-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới toàn diện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và phát triển nguồn lực pháp lý cho doanh nghiệp, cũng như thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 1033/CĐ-VPCP ngày 29/5/2025.
Ông Lê Vệ Quốc, Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý phát biểu tại tọa đàm.
Các ý kiến đại diện cho các tổ chức hành nghề luật, luật sư, cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia đã phát biểu tại Tọa đàm với tinh thần thẳng thắn, cởi mở, tập trung vào những vấn đề trọng tâm mà chủ trì đã gợi ý, định hướng gồm: Văn phòng Chính phủ, Cục Bổ trợ tư pháp, Công ty Luật ViLaw, Công ty Luật FDVN, Công ty Luật Vietthink, Văn phòng Luật sư Thế Vinh… một số Luật sư, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, Hiệp hội Pháp chế doanh nghiệp đã làm rõ, đầy đủ các tiêu chí lựa chọn tổ chức hành nghề luật sư tham gia hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp trên Cổng Pháp luật quốc gia; chia sẻ kinh nghiệm, mô hình hiệu quả, đề xuất giải pháp cụ thể, khả thi nhằm hoàn thiện cơ chế phối hợp, đặc biệt các giải pháp và sự cam kết đồng hành cùng Bộ Tư pháp trong hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp.
Chia sẻ về hoạt động tư vấn pháp luật tại Nhật Bản, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Ngô Quỳnh Hoa cho biết, việc tham gia tư vấn pháp luật cho người dân được các luật sư coi là văn hóa và trách nhiệm. Tuy nhiên nhu cầu trợ giúp pháp lý của các doanh nghiệp nhỏ và vừa rất cao trong khi đội ngũ luật sư còn hạn chế. Để đáp ứng cho nhu cầu thực tế, Nhật Bản đã thành lập trung tâm hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa gồm 140 thành viên ở 52 Liên đoàn Luật sư trên toàn nước Nhật. Một trong những tiêu chí khi tham gia vào trung tâm này là các Luật sư đều cam kết tự nguyện hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp. Trung tâm cũng đưa ra những mục tiêu hỗ trợ cụ thể và hoạt động trên một nền tảng cũng giống như Cổng Pháp luật quốc gia của Việt Nam: Công khai các văn bản pháp luật, các vấn đề về tài chính, quản lý nhà nước…
Bà Ngô Quỳnh Hoa, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý phát biểu tại tọa đàm
Bà Ngô Quỳnh Hoa chia sẻ thêm: "Họ giải đáp cho người dân và doanh nghiệp thông qua một đường dây nóng và chỉ miễn phí trong 30 phút đầu tiên. Thời gian tiếp theo sẽ thu phí nhưng ở mức độ rất hợp lý đủ để người dân và doanh nghiệp hài lòng”.
Các đại biểu đều đánh giá cao sự khẩn trương, nhanh chóng và tính thời sự của Cục PB&TG, Bộ Tư pháp trong việc tổ chức Tọa đàm khi Cổng Pháp luật quốc gia chỉ mới thử nghiệm và đi vào vận hành được 02 tuần. Cổng Pháp luật quốc gia mở ra nhiều cơ chế, cơ hội phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước với các tổ chức hành nghề góp phần xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách khách quan, minh bạch, bám sát thực tiễn nhưng cũng gây ra một số thách thức, khó khăn trên cơ sở ý kiến của các địa biểu như:
+ Cổng phát triển, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (A.I), nên cần có cơ chế hỗ trợ cho Luật sư, công ty Luật trong tìm kiếm nguồn khách hàng vì Cổng có cơ chế tư vấn miễn phí.
+ Số lượng truy cập nhiều thì cũng gây khó khăn khi tương tác như: không truy cập được, lag, đơ, chậm… (một số luật sư đã trải nghiệm thực tế).
+ Cần sớm có quy chế tham gia Cổng (ví dụ: Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tư pháp…), tiêu chí để được đăng tải Logo, số điện thoại, email… của tổ chức hành nghề tránh việc hình thức mà không hiệu quả như: khi có phản ánh, vướng mắc, kiến nghị thì người dân, doanh nghiệp không nhận được tư vấn hoặc tư vấn chậm, chất lượng tư vấn không đạt yêu cầu hoặc không phù hợp, không đúng với nhu cầu thực tiễn… để lựa chọn tổ chức hành nghề đủ năng lực, chuyên môn, kinh nghiệm nhằm thu hút sự tham gia của tổ chức hành nghề, xác định được hỗ trợ nhà nước trong nội dung nào, các vấn đề khác theo cơ chế thị trường.
Các đại biểu phát biểu tại tọa đàm
Các đại biểu gợi mở một số vấn đề cần khẩn trương và thực hiện ngay trong việc hoàn thiện Cổng pháp luật quốc gia: (i) có bộ máy vận hành, duy trì, cập nhật thường xuyên, liên tục Cổng, có cơ chế, bộ máy phân loại các kiến nghị, phản ánh, huấn luyện, có cơ chế huy động chuyên gia tham gia vào nuôi A.I, cung cấp dữ liệu đầu vào; (ii) Duy trì Cổng, quan trọng là dữ liệu đầu vào, cần có nhiều tình huống thực tiễn, vụ việc cụ thể tổng hợp đăng tải thành tình huống điển hình; (iii) doanh nghiệp FDI tại Việt Nam nhiều, vì vậy cân nhắc việc sử dụng đa ngôn ngữ trong giao diện của Cổng; (iv) sớm ban hành Quy chế để lựa chọn tổ chức hành nghề luật, luật sư tham gia vào việc vận hành Cổng; (v) đẩy mạnh công tác truyền thông về Cổng tới người dân, doanh nghiệp…
Đặc biệt, để tạo địa chỉ tin cậy cho người dân và doanh nghiệp tránh việc hình thức mà không hiệu quả như: khi có phản ánh, vướng mắc, kiến nghị thì người dân, doanh nghiệp không nhận được tư vấn hoặc tư vấn chậm, chất lượng tư vấn không đạt yêu cầu hoặc không phù hợp, không đúng với nhu cầu thực tiễn…các phản ánh, kiến nghị chính sách có
thời gian xử lý 15 ngày, cơ quan nhận phản ánh tiếp nhận và xử lý trong 02 ngày và có đội ngũ thường trực phân loại nhóm lĩnh vực cụ thể để tương tác thường xuyên, liên tục.
Sau khi lắng nghe những chia sẻ của các chuyên gia, luật sư, lãnh đạo Cục PB&TG đánh giá cao những ý kiến, đồng thời cho rằng đây là các nội dung thiết thực góp phần hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu quả phối hợp giữa Nhà nước và xã hội nghề nghiệp trong hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Với mục tiêu phấn đấu 2025 có 2 triệu doanh nghiệp, 5 triệu hộ kinh doanh đòi hỏi có sự vào cuộc, chung tay của đội ngũ luật sư, cùng tham gia, cùng đồng hành một cách nghiêm túc, chủ động. Để có sự đồng hành đó, Lãnh đạo Cục PB&TG đã đưa ra giải pháp tạm thời về bước đầu phối hợp: Cục PB&TG có văn bản gửi Liên đoàn luật sư, Đoàn Luật sư các tỉnh/thành phố, Sở Tư pháp và trực tiếp cho các công ty luật kèm theo mẫu cam kết đồng hành để các tổ chức hành nghề được biết, nếu đồng hành, tham gia thì điền mẫu phản hồi lại qua kênh Đoàn luật sư, Sở Tư pháp được tập hợp danh sách và đề nghị Sở Tư pháp, Đoàn Luật sư có ý kiến về danh sách để sàng lọc và lựa chọn./.