Nắm bắt khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực tư pháp tại phường Tân Định, Thành phố Hồ Chí Minh khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấpĐể kịp thời có giải pháp tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong lĩnh vực tư pháp cho chính quyền cấp xã khi vận hành chính quyền hai cấp, chiều ngày 04/8/2025, Đoàn công tác của Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý do đồng chí Ngô Quỳnh Hoa – Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Ủy ban nhân phường Tân Định, Thành phố Hồ Chí Minh. Tham dự buổi làm việc có đồng chí Nguyễn Thanh Bình – Phó Chánh văn phòng Bộ Tư pháp, đồng chí Trần Thị Hồng Hạnh - Phó Giám đốc Sở Tư pháp Thành phố Hồ Chí Minh, đại diện các phòng chuyên môn của Sở Tư pháp; đại diện Lãnh đạo Ủy ban nhân dân (UBND), Hội đồng nhân dân (HĐND), lãnh đạo các phòng chuyên môn, Trung tâm dịch vụ hành chính công, công chức phụ trách công tác tư pháp của UBND phường Tân Định, Thành phố Hồ Chí Minh. Theo báo cáo của UBND phường Tân Định, trên cơ sở biên chế của UBND phường Tân Định được giao sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, Văn phòng HĐND và UBND đã bố trí 02 công chức và 02 người hoạt động không chuyên trách thực hiện công tác lĩnh vực Tư pháp. Theo Quyết định số 113/QĐ-UBND ngày 07/7/2025 của UBND Thành phồ Hồ Chí Minh về việc công bố danh mục thủ tục hành chính thực hiện tiếp nhận và trả kết quả tại bộ phận một cửa cấp tỉnh, cấp xã trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, UBND phường có thẩm quyền giải quyết 57/363 thủ tục hành chính lĩnh vực tư pháp và 33/154 thủ tục hành chính hộ tịch phi địa giới thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân cấp xã. Trong tháng 7, Lãnh đạo Ủy ban nhân dân phường đã thực hiện 08 lượt tiếp công dân; tiếp nhận và xử lý 13/13 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, tiếp nhận, xử lý 149 lượt hồ sơ thuộc lĩnh vực Tư pháp, 2.593 lượt hồ sơ thuộc lĩnh vực hộ tịch. Đặc biệt, sau sắp xếp, phường tiếp nhận hồ sơ không phụ thuộc địa giới hành chính thuộc tỉnh, số lượng thủ tục hành chính liên quan đến hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp như: hộ tịch, chứng thực sao y … đều tăng gấp 2 đến 3 lần so với trước. Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện phân cấp, phân quyền trong công tác theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, UBND phường Tân Định cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc gây ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý công việc cũng như yêu cầu của tổ chức, cá nhân khi đến liên hệ công tác tại phường, như: Cơ sở vật chất mới chỉ được trang bị cơ bản, nhiều thiết bị chưa đảm bảo chất lượng, đặc biệt là máy tính có cấu hình thấp, gây khó khăn trong quá trình vận hành phần mềm chuyên ngành, phần mềm quản lý văn bản và các hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính. Hệ thống đăng ký và quản lý Hộ tịch của Bộ Tư pháp hiện tại chưa đầy đủ dữ liệu, thiếu các chức năng về nuôi con nuôi, thay đổi, cải chính hộ tịch nên khó khăn trong công tác trích lục bản sao hộ tịch, xác nhận tình trạng hôn nhân, kết hôn,…; hệ thống phần mềm thường quá tải, báo lỗi khó truy cập, hệ thống đường truyền chậm và không ổn định. Đồng chí Nguyễn Ánh Tuyết, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Định kiến nghị Bộ Tư pháp ban hành quy định về việc xuất trình bản sao chứng thực, tham mưu Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành có liên quan nhanh chóng có chấn chỉnh, yêu cầu các đơn vị, địa phương rà soát những loại giấy tờ đã, đang yêu cầu người dân, doanh nghiệp xác nhận, sao y không cần thiết, không hợp lý, không phù hợp quy định của pháp luật để giảm tải khối lượng thủ tục hành chính về sao y, chứng thực mà UBND phường phải thực hiện, hoàn thiện hệ thống đăng ký và quản lý hộ tịch để tạo thuận lợi cho việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân chính xác, đúng thời hạn…. Chia sẻ với Đoàn công tác, các công chức phòng chuyên môn của phường Tân Định nhận định khó khăn lớn nhất thời điểm hiện tại của chính quyền phường là vấn đề nhân sự làm việc và mong muốn được bố trí thêm biên chế tương xứng với khối lượng, yêu cầu công việc trong bối cảnh hiện nay. Theo quan điểm của công chức phường Tân Định, chính quyền phường phải giải quyết công việc thuộc chức năng của xã trước đây và công việc thuộc chức năng của quận/huyện chuyển xuống do phân định thẩm quyền khi kết thúc hoạt động của quận/huyện; trong khi đó biên chế chỉ được giao 02 người (như trước). Vì vậy, công chức thường xuyên làm ngoài giờ hành chính nhưng vẫn không giải quyết được hết công việc để đáp ứng tiến độ theo quy định của pháp luật. Tại buổi làm việc, đại diện các phòng chuyên môn của Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh đã trực tiếp trả lời, giải đáp một số vướng mắc của phường Tân Định về việc giải quyết các thủ tục hành chính trong một số trường hợp cụ thể. Đồng chí Trần Thị Hồng Hạnh, Phó Giám đốc Sở Tư pháp chia sẻ với khó khăn của chính quyền phường Tân Định nói riêng và chính quyền cấp xã, phường của TP Hồ Chí Minh nói chung. Sở đã ban hành cuốn cẩm nang hướng dẫn thực hiện công tác tư pháp của chính quyền hai cấp, phát hành đến các phường, xã trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, đề nghị Phường đọc và triển khai công tác trên địa bàn theo hướng dẫn của Sở cũng như của các bộ liên quan (như “Cẩm nang chính quyền địa phương cấp xã” của Bộ Nội vụ; “Sổ tay hướng dẫn thực hiện một số nhiệm vụ, thẩm quyền mới của chính quyền cấp xã theo mô hình chính quyền địa phương 02 cấp – lĩnh vực nông nghiệp và môi trường” của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Sở Tư pháp TP Hồ Chí Minh cam kết sẽ luôn đồng hành cùng với các xã, phường trên địa bàn trong triển khai các nhiệm vụ theo phân cấp, phân quyền khi thực hiện mô hình chính quyền 02 cấp để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm hoạt động của chính quyền phường luôn thông suốt, hiệu quả. Kết luận tại buổi làm việc, đồng chí Ngô Quỳnh Hoa đánh giá cao những nỗ lực và kết quả đã được của UBND phường Tân Định trong vận hành hoạt động của chính quyền cấp xã theo mô hình chính quyền 02 cấp. Ghi nhận những phản ánh của phường Tân Định về khó khăn, vướng mắc trong triển khai mô hình chính quyền 02 cấp, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp luật sẽ tổng hợp, báo cáo Lãnh đạo Bộ để đề xuất hoặc chỉ đạo các cơ quan có liên quan kịp thời có giải pháp tháo gỡ cho địa phương.   Cũng tại buổi làm việc, đồng chí Ngô Quỳnh Hoa cũng đề nghị UBND phường Tân Định quan tâm thực hiện những nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền cho UBND phường trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, tiếp cận pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Lãnh đạo và công chức UBND phường Tân Định tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, rà soát các nhiệm vụ thuộc trách nhiệm của phường, chủ động nghiên cứu, tìm hiểu các quy định pháp luật, cập nhật các hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền để triển khai công việc hiệu quả. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc về mặt quy định pháp luật, kịp thời phản ánh về Sở Tư pháp hoặc phản ánh trên mục “Phản ánh, kiến nghị văn bản quy phạm pháp luật” trên Cổng Pháp luật quốc gia để được giải quyết, tháo gỡ./. Nguyễn Thị Tâm Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý