Ngày 02/12/2025, Bộ Công thương ban hành Thông tư số 60/2025/TT-BCT quy định về thực hiện giá bán điện, nhằm hướng dẫn chi tiết việc thực hiện cơ chế “giá bán lẻ điện” theo quy định của Quyết định số 14/2025/QĐ TTg ngày 29/05/2025 của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện.
Thông tư quy định cách phân loại khách hàng, mục đích sử dụng điện và khung giá giúp việc bán lẻ điện từ hệ thống quốc gia đến người dùng, doanh nghiệp được minh bạch, thống nhất.
- Chia khung giờ sử dụng điện
Một trong những điểm nổi bật của Thông tư là áp dụng “biểu giá theo thời gian sử dụng trong ngày”, tức phân chia giờ sử dụng điện thành ba khung giờ: giờ cao điểm, giờ bình thường, giờ thấp điểm. Theo đó, ngày từ thứ Hai đến thứ Bảy có 05 giờ cao điểm/ngày, 13 giờ bình thường; Chủ nhật không có giờ cao điểm, 18 giờ bình thường. Giờ thấp điểm 06 giờ/ngày. Các khách hàng, đơn vị sử dụng điện cho sản xuất, kinh doanh nếu thuộc đối tượng áp dụng hình thức ba giá sẽ bị tính giá khác nhau tùy vào thời điểm dùng điện.
2. Đối tượng bắt buộc áp dụng giá bán điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày
gồm: (i) Bên mua điện sử dụng cho mục đích sản xuất, kinh doanh được cấp điện qua máy biến áp chuyên dùng từ 25 kVA trở lên hoặc có sản lượng điện sử dụng trung bình 03 tháng liên tục từ 2.000 kWh/tháng trở lên; (ii) Đơn vị bán lẻ điện tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp; (iii) Đơn vị mua điện để bán lẻ điện ngoài mục đích sinh hoạt tại tổ hợp thương mại - dịch vụ - sinh hoạt. Với các khách hàng không thuộc đối tượng áp dụng “3 giá” hoặc nằm trong các ngoại lệ của Thông tư điện vẫn được tính theo giá giờ bình thường.
Thông tư quy định các nguyên tắc về giá bán điện như sau: giá bán điện phải được áp dụng đúng với đối tượng và mục đích sử dụng (sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh, …) như khai báo. Nếu bên mua điện thay đổi mục đích sử dụng (ví dụ từ sinh hoạt sang kinh doanh, hoặc ngược lại), phải thông báo cho bên bán ít nhất 15 ngày trước để điều chỉnh hợp đồng, áp giá mới. Trường hợp áp dụng sai, gây thiệt hại thì bên bán có trách nhiệm hoàn trả hoặc truy thu phần chênh lệch trong vòng 15 ngày kể từ khi hai bên thống nhất;
Trường hợp bên mua điện sử dụng điện cho nhiều mục đích khác nhau thì đối với khách hàng giao kết hợp đồng sử dụng điện cho mục đích sinh hoạt sau một công tơ nhưng có sử dụng một phần cho các mục đích ngoài sinh hoạt thì áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt cho toàn bộ sản lượng điện năng đo đếm được tại công tơ đó; Đối với khách hàng giao kết hợp đồng sử dụng điện ngoài mục đích sinh hoạt sau một công tơ thì hai bên mua, bán điện căn cứ theo tình hình sử dụng điện thực tế để thỏa thuận tỷ lệ điện năng sử dụng cho mỗi loại mục đích; Đối với khu đô thị, chung cư cao tầng, chủ đầu tư đã bàn giao nhà cho khách hàng nhưng chưa hoàn thiện xong các thủ tục để bàn giao lưới điện cho đơn vị phân phối và bán lẻ điện đáp ứng đủ điều kiện quản lý theo quy định: Các bên căn cứ theo tình hình sử dụng điện thực tế để thỏa thuận tỷ lệ sản lượng điện năng áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt và sản lượng điện năng áp dụng giá bán lẻ điện cho các mục đích ngoài mục đích sinh hoạt làm cơ sở áp dụng giá bán điện.
Ngoài ra, việc chốt chỉ số công tơ khi thay đổi giá đặc biệt đối với các công tơ ba giá, trạm chuyên dùng, công tơ tổng cho đơn vị bán lẻ phải được thực hiện nghiêm, với xác nhận của bên mua hoặc người làm chứng (hoặc theo phương thức thỏa thuận) để tránh tranh chấp.
Việc phân loại khách hàng và áp dụng điện được quy định như sau: (i) Với hộ dân sử dụng điện sinh hoạt: giá được áp theo “định mức chung và số hộ” khi dùng chung một công tơ. Quy định này có nghĩa: nếu nhiều hộ chung công tơ giá sẽ căn cứ theo định mức từng bậc nhân với số hộ cư trú thực tế: giá điện được chia theo bậc tiêu thụ (từ bậc 1 đến bậc cao hơn), nhằm phân biệt mức sử dụng thấp cao, khuyến khích tiết kiệm; (ii) Với khách hàng sản xuất, kinh doanh, Thông tư quy định chi tiết nhóm các ngành, hoạt động sản xuất được áp giá bán lẻ điện theo sản xuất: công nghiệp, xây dựng, nông nghiệp (tưới tiêu, chăn nuôi, sơ chế,...), sản xuất nước sạch, kho chứa hàng, dịch vụ công ích, dệt may, chế biến nông, lâm, thủy sản, cơ khí, chế biến thực phẩm, in ấn, các ngành chế tạo, v.v; (iii) Với các đơn vị bán lẻ điện cho sản xuất, Thông tư cũng quy định rõ việc áp giá bán điện, cơ cấu biểu giá, phân biệt khách hàng sử dụng điện theo mục đích khác nhau; ngoài ra còn các khách hàng khác áp dụng giá bán lẻ điện như: (iv) Giá bán lẻ điện cho hành chính sự nghiệp; (v) Đơn vị bán lẻ điện tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp; (vi) Giá bán lẻ điện cho cơ sở lưu trú du lịch; (vii) Giá bán lẻ điện cho sạc xe điện; (viii) Giá bán lẻ điện cho mục đích kinh doanh khác; (ix) Giá bán điện tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp mua điện từ hệ thống điện quốc gia đồng thời với các nguồn điện khác. Việc áp dụng “giá ba mức” (tùy thời điểm) có thể ảnh hưởng đến chi phí điện đặc biệt với doanh nghiệp, sản xuất, kinh doanh do đó cần lưu ý giờ sử dụng để tối ưu chi phí.
Thông tư 60/2025/TT-BCT đặt lại khung pháp lý rõ ràng hơn cho việc bán lẻ điện, nhằm đạt các mục tiêu: minh bạch, công bằng trong cách tính giá cho các nhóm khách hàng khác nhau (sinh hoạt - sản xuất - kinh doanh); Khuyến khích sử dụng điện hợp lý hơn nhờ phân biệt giá theo thời điểm sử dụng, có thể khuyến khích sử dụng giờ thấp điểm để tiết kiệm chi phí; Hỗ trợ quản lý và giám sát giá điện các cơ quan có trách nhiệm kiểm tra, giám sát đơn vị bán lẻ theo quy định, đảm bảo tuân thủ pháp luật. Đối với doanh nghiệp giúp xác định rõ chi phí điện, dự toán hợp lý hơn theo giá thị trường, tránh tình trạng áp giá sai mục đích sử dụng./.
Đinh Quỳnh Mây
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý