Bình Phước: Chủ động, tích cực trong triển khai thực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam và Đề án đổi mới trợ giúp pháp lý Thực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 và Đề án Đổi mới công tác trợ giúp pháp lý, tỉnh Bình Phước đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp pháp lý (TGPL), bảo đảm quyền tiếp cận công lý cho người dân, đặc biệt là các nhóm yếu thế. Chủ động quán triệt và tiển khai đồng bộ Ngay từ giai đoạn đầu (2011-2015), Bình Phước đã thể hiện sự chủ động trong việc quán triệt và cụ thể hóa các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tư pháp thông qua việc ban hành hàng loạt quyết định và chỉ thị quan trọng[1]. Các giai đoạn tiếp theo (2015-2017 và 2018-2024) tiếp tục được triển khai bài bản với việc ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án đổi mới công tác TGPL[2] và Kế hoạch[3] thi hành Luật TGPL năm 2017, tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động TGPL tại địa phương. Tinh gọn bộ máy, nâng cao năng lực nhân sự Từ giai đoạn đầu (từ ngày 01/6/2011 đến ngày 31/5/2015) với 16 biên chế, Trung tâm gồm 04 phòng chuyên môn và 02 Chi nhánh, đến giai đoạn 2018-2024, Trung tâm TGPL đã được tổ chức lại tinh gọn hơn với 2 phòng chuyên môn, đồng thời giải thể các Chi nhánh. Đội ngũ trợ giúp viên pháp lý cũng không ngừng được củng cố về số lượng và chất lượng, từ 04 trợ giúp viên pháp lý năm 2011 tăng lên 12 trợ giúp viên pháp lý vào năm 2024, với 100% đạt chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng và nhiều vụ việc đạt tiêu chí thành công, hiệu quả. Công tác đào tạo, tập huấn cũng được đẩy mạnh. Đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý tại tỉnh Bình Phước luôn tích cực tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ về thực hiện TGPL cho các đối tượng đặc thù như người khuyết tật, trẻ em,… Hiệu quả thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý: Từ tư vấn đến tham gia tố tụng Một trong những điểm sáng nổi bật là sự chuyển dịch mạnh mẽ về hình thức vụ việc TGPL được thực hiện trên địa bàn tỉnh Bình Phước. Trong giai đoạn 2011-2015, Trung tâm đã thực hiện 4.995 vụ việc, trong đó hoạt động tư vấn pháp luật chiếm ưu thế (4.820 vụ việc, khoảng 96% số vụ việc TGPL đã thực hiện). Tuy nhiên, từ giai đoạn 2016-2017 và đặc biệt là 2018-2024, số lượng vụ việc tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng đã tăng đáng kể, thể hiện sự tập trung vào các vụ việc phức tạp, đòi hỏi chuyên môn cao hơn để bảo vệ quyền lợi người dân trước pháp luật. Từ năm 2018-2024, tỉnh Bình Phước đã thực hiện 1.451 vụ việc, trong đó có tới 1.428 vụ việc tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng (khoảng 98% số vụ việc TGPL đã thực hiện). Đa dạng hóa truyền thông, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin Công tác truyền thông về TGPL tại Bình Phước ngày càng được đổi mới, đa dạng về hình thức và nội dung. Từ các hội nghị phổ biến, truyền thông qua phát thanh - truyền hình, đến các hoạt động TGPL lưu động, bảng tin, tờ rơi, và đặc biệt là việc lắp đặt bảng thông tin TGPL tại các cơ quan tiến hành tố tụng, trại tạm giam, UBND xã, phường, thị trấn, giúp thông tin pháp luật đến gần hơn với người dân,, đặc biệt là người dân tộc thiểu số, người sống ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Qua các buổi truyền thông, người dân được trực tiếp tư vấn, giải đáp, đồng thời được hướng dẫn làm thủ tục TGPL miễn phí nếu thuộc diện được trợ giúp. Cùng với đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã được đẩy mạnh qua từng giai đoạn. Từ việc sử dụng thư điện tử, hệ thống văn bản điện tử, lưu trữ hồ sơ điện tử, đến giai đoạn hiện tại với việc sử dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành tác nghiệp bằng chữ ký số, quản lý hoạt động TGPL qua hệ thống "Quản lý, tổ chức và hoạt động trợ giúp pháp lý" và tiếp nhận yêu cầu TGPL qua thư điện tử, zalo, đường dây nóng. Nhìn chung, công tác TGPL trên địa bàn tỉnh Bình Phước đã được triển khai đồng bộ, hiệu quả, thực hiện mục tiêu và yêu cầu của Đề án đổi mới đề ra. Nhờ thực hiện Chiến lược và Đề án đổi mới, bộ máy của Trung tâm TGPL nhà nước đã được sắp xếp lại tinh gọn, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn của tỉnh. Những kết quả đạt được trong 10 năm triển khai vừa qua là minh chứng rõ nét cho sự quyết tâm và nỗ lực của Bình Phước trong việc xây dựng một nền tư pháp gần dân, đảm bảo công bằng và góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh. Nguyễn Phan Thuỳ Linh, Phòng Quản lý trợ giúp pháp lý, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý   [1] Quyết định số 374/QĐ-UBND ngày 18/02/2011 Quyết định phê duyệt Đề án Quy hoạch mạng lưới Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước và Chi nhánh của Trung tâm giai đoạn 2011-2015; Quyết định số 401/QĐ-UBND ngày 18/3/2013 ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chiến lược phát triển TGPL trên địa bàn tỉnh Bình Phước đến giai đoạn 2020, định hướng đến năm 2030; Chỉ thị số 16/2014/CT-UBND ngày 08/7/2014 về việc tăng cường công tác TGPL trên địa bàn tỉnh Bình Phước,… [2] Kế hoạch số 31/KH-UBND ngày 03/02/2016 triển khai thực hiện Đề án đổi mới công tác TGPL giai đoạn 2016 – 2025 trên địa bàn tỉnh Bình Phước. [3] Kế hoạch số 278/KH-UBND ngày 21/12/2017 triển khai thi hành Luật TGPL năm 2017 trên địa bàn tỉnh Bình Phước.