Nhằm phát hiện khó khăn, vướng mắc, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề ra giải pháp thực hiện, tạo sự chuyển biến thực chất và hiệu quả hơn trong công tác hòa giải ở cơ sở, hằng năm, Sở Tư pháp đã tiến hành lồng ghép kiểm tra, đánh giá việc triển khai thực hiện Đề án trong các đợt kiểm tra công tác tư pháp và kiểm tra công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; công tác sơ kết, tổng kết của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh.
Qua 04 năm triển khai thực hiện Đề án, công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể như sau:
Xây dựng, nâng cao năng lực cho đội ngũ tập huấn viên cấp tỉnh, cấp huyện
Đội ngũ tập huấn viên về hoà giải ở cơ sở thường xuyên được củng cố, kiện toàn (trong đó, cấp tỉnh có 05 tập huấn viên; cấp huyện có 66 tập huấn viên). Hằng năm, Sở Tư pháp tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ về tập huấn kiến thức, kỹ năng hòa giải ở cơ sở cho đội ngũ tập huấn viên cấp huyện, cử tập huấn viên cấp tỉnh tham gia tập huấn đầy đủ các Hội nghị do Bộ Tư pháp tổ chức.
Củng cố, kiện toàn, tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ hòa giải cho đội ngũ hòa giải viên
Đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở của các tổ hoà giải trên địa bàn tỉnh thường xuyên được củng cố, kiện toàn. Hiện nay toàn tỉnh có
1.321 tổ hoà giải và
6.945 hoà giải viên
.
Trong thời gian qua, để nâng cao năng lực đội ngũ hoà giải viên ở cơ sở, Sở Tư pháp và các Phòng Tư pháp cấp huyện đã tổ chức được 44 Hội nghị tập huấn bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ, kỹ năng trong hoạt động hòa giải ở cơ sở cho 2.487 hòa giải viên ở cơ sở; bên cạnh đó, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổ chức 02 Hội nghị tập huấn bồi dưỡng kiến thức về kỹ năng tuyên truyền vận động, kỹ năng hòa giải, công tác trợ giúp pháp lý, công tác an ninh trật tự, công tác dân tộc cho người có uy tín, hòa giải viên cơ sở với 120 người tham dự.
Ngoài ra, để triển khai Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ hoà giải ở cơ sở dành cho đội ngũ hoà giải viên do Bộ Tư pháp ban hành, Sở Tư pháp đã ban hành văn bản đề nghị UBND các huyện, thành phố chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn triển khai, phổ biến tài liệu đến 100 % tổ hoà giải, hoà giải viên ở cơ sở. Đồng thời, Sở Tư pháp đã đăng tải Tài liệu trên Cổng Thông tin điện tử Sở Tư pháp tỉnh Bắc Kạn để các địa phương khai thác, sử dụng; in và cấp phát tài liệu, văn bản pháp luật đến các hòa giải viên của tổ hòa giải
[1].
Trong giai đoạn 2019-2022, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã thực hiện tiếp nhận 2.032 vụ việc hoà giải; trong đó, hoà giải thành là 1.532 vụ
(đạt tỷ lệ 75,5%), các vụ việc tranh chấp chủ yếu phát sinh từ quan hệ dân sự; hôn nhân và gia đình; đất đai...
Thực hiện chỉ đạo điểm nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở tại địa phương
Sở Tư pháp đã
phối hợp với Phòng Tư pháp huyện Chợ Đồn, huyện Ngân Sơn, huyện Ba Bể, thành phố Bắc Kạn
[2] lựa chọn một số xã, phường tập huấn điểm về kiến thức pháp luật, kỹ năng hòa giải ở cơ sở cho đội ngũ hòa giải viên; tập huấn kỹ năng tập huấn về hòa giải ở ơ sở cho đội ngũ tập huấn viên cấp huyện.
Đồng thời, cấp huyện, cấp xã đã thực hiện cung cấp thông tin pháp luật, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hòa giải cho tổ hòa giải và hòa giải viên trên địa bàn bằng hình thức phù hợp như: cung cấp tài liệu, tổ chức hội nghị tập huấn...
Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên
Bên cạnh các ấn phẩm, tài liệu được phát hành theo phương thức truyền thống, từ năm 2019 đến tháng 11/2020, Sở Tư pháp duy trì các chuyên mục: “Phổ biến, giáo dục pháp luật”, “Thông tin tuyên truyền”, “Hỏi - đáp pháp luật” trên Trang thông tin điện tử tổng hợp của Sở Tư pháp tỉnh Bắc Kạn. Theo đó, thường xuyên cập nhật kịp thời các tin, bài, tài liệu liên quan đến hoạt động hoà giải ở cơ sở. Từ tháng 12/2020 đến nay, tỉnh Bắc Kạn đã xây dựng và vận hành Cổng thông tin điện tử phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đó, thường xuyên cập nhật kịp thời các thông tin pháp luật, tin, bài, tài liệu, video, hình ảnh.. về hoạt động hoà giải ở cơ sở.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên được nhiều cơ quan, đơn vị quan tâm triển khai thực hiện, điển hình là ứng dụng mạng xã hội facebook, zalo... Tại cấp huyện, cấp xã việc tuyên truyền, phổ biến các tài liệu tập huấn nghiệp vụ, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nhất là trong thời điểm phòng chống dịch bệnh Covid-19 được thực hiện chủ yếu trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở.
Qua 04 năm triển khai thực hiện Đề án trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn cho thấy cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở đã nhận thức đầy đủ hơn về vai trò và tầm quan trọng của công tác hoà giải cơ sở, do vậy, đã quan tâm chỉ đạo rà soát, củng cố, kiện toàn tổ chức hòa giải và hoà giải viên theo đúng pháp luật quy định. Việc triển khai thực hiện Đề án nhận được sự quan tâm, phối hợp của hầu hết các cơ quan, đơn vị, địa phương, do vậy đã hoàn thành 100% các mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ theo Kế hoạch đề ra. Việc triển khai thực hiện Đề án đã tác động tích cực đến đời sống xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động hoà giải ở cơ sở đi vào nề nếp và hoạt động có hiệu quả, tạo bước chuyển biến trong công tác hòa giải ở cơ sở. Các hoà giải viên tham gia tích cực, nhiệt tình hơn, phát huy vai trò trách nhiệm trong công tác hoà giải ở cơ sở.
Để tiếp tục phát huy các kết quả đã đạt được, góp phần bảo đảm trật tự an toàn xã hội, trong thời gian tới, tỉnh Bắc Kạn sẽ tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp đối với công tác hoà giải ở cơ sở; sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan có liên quan trong chỉ đạo, hướng dẫn đối với hoạt động này.
- Tiếp tục quán triệt, phổ biến, truyền thông để nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa của công tác hòa giải ở cơ sở; xây dựng, củng cố các mô hình điểm về công tác hòa giải ở cơ sở.
- Thường xuyên củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực đội ngũ tập huấn viên và hòa giải viên.
- Bố trí kinh phí bảo đảm cho công tác hòa giải ở cơ sở, đặc biệt là cấp huyện và cấp xã. Huy động các nguồn lực từ bên ngoài hỗ trợ cho hoạt động này.
- Kịp thời biểu dương, khen thưởng để các hòa giải viên tiếp tục cố gắng nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương./.