Đồng Tháp: Hiệu quả rõ nét từ việc triển khai Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2019 -2022”Thực hiện Quyết định số 428/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2019 -2022”(gọi chung là Đề án), Ủy ban nhân dân tỉnh kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Đề án trên địa bàn tỉnh ; đồng thời, chỉ đạo Ủy ban nhân dân các huyện, thành phốtùy theo yêu cầu, nhiệm vụ của địa phương ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án theo nội dung và hình thức phù hợp, đúng theo định hướng, đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Cụ thể: a) Chất lượng hoạt động biên soạn, phát hành các tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ dành cho hòa giải viên, tập huấn viên ngày càng được nâng cao Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố trang cấp Bộ tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở đầy đủ cho tổ hòa giải và hòa giải viên trên địa bàn[1], đồng thời trang cấp tài liệu bồi dưỡng cho đội ngũ tập huấn viên và các tài liệu tham khảo, hỗ trợ, phục vụ việc nâng cao năng lực cho hòa giải viên và đội ngũ tập huấn viên. Đồng thời, Sở Tư pháp đã đăng tải các tài liệu tập huấn, bồi dưỡng cho tập huấn viên, hòa giải viên, các ấn phẩm về hòa giải ở cơ sở trên Trang thông tin điện tử phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh, Trang thông tin điện tử Sở Tư pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho tập huấn viên, hòa giải viên khai thác, sử dụng. b) Xây dựng đội ngũ tập huấn viên cấp tỉnh, huyện và hòa giải viên ở cơ sở; tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ, kỹ năng hòa giải ở cơ sở cho đội ngũ tập huấn viên cấp huyện, đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở Thực hiện Đề án, tỉnh Đồng Tháp hiện có 05 tập huấn viên cấp tỉnh,cấp huyện có 60 tập huấn viên từ nguồn cán bộ, công chức được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước về hòa giải ở cơ sở của Phòng Tư pháp, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể cấp huyện,báo cáo viên pháp luật; toàn tỉnh hiện có 721 tổ hòa giải, với 4.240 hòa giải viên.  Từ năm 2019 đến nay, Sở Tư pháp đã phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp huyện tổ chức được 48 lớp tập huấn, bồi dưỡng với hơn 4.300 đại biểu là tập huấn viên cấp huyện, hòa giải viên. Qua đó, trang bị cho các hòa giải viên những kiến thức pháp luật cần thiết để vận dụng linh hoạt trong việc thực hiện nhiệm vụ hòa giải ở cơ sở, góp phần tăng tỷ lệ hòa giải thành, giảm đơn thư khiếu nại, tố cáo, giữ gìn tình làng nghĩa xóm, đoàn kết cộng đồng, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong cộng đồng dân cư. Bên cạnh đó, tỉnh Đồng Tháp đã tổ chức thành công Hội thi hòa giải viên giỏi cấp tỉnh Đồng Tháp năm 2020, năm 2022 thu hút đông đảo thí sinh là hòa giải viên và hàng nghìn người tham gia và cổ vũ. Hội thi đã tạo sức lan tỏa rất rộng qua việc đổi mới, sáng tạo trong hình thức thi sinh động, thu hút với các tình huống được dàn dựng công phu qua các video clip và Hội thi cũng là cơ hội để các hòa giải viên có dịp trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm để nâng cao kỹ năng nghiệp vụ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, góp phần nâng cao tỷ lệ hòa giải thành, giữ gìn bình yên cho xóm làng, hàn gắn tình làng nghĩa xóm.    c) Mô hình Câu lạc bộ hòa giải được triển khai nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh Thực hiện Đề án, Ủy ban nhân dân tỉnh chọn 02 đơn vị cấp huyện có tỷ lệ hòa giải thành chưa cao để chỉ đạo làm điểm. Trong đó trập trung theo dõi, hướng dẫn rà soát, củng cố và kiện toàn Tổ hòa giải và hòa giải viên, nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên phù hợp với thực tiễn tại địa phương, đáp ứng nhu cầu về hoạt động hòa giải ở cơ sở; phát động phong trào thi đua nhằm khuyến khích, động viên hội viên các Hội tích cực tham gia công tác hòa giải ở cơ sở. Mô hình Câu lạc bộ hòa giải đang có sức lan tỏa, bởi vì mục đích hoạt động của Câu lạc bộ hòa giải là tạo điều kiện để các hòa giải viên tiếp cận, cập nhật những kiến thức pháp luật mới kịp thời và cùng trao đổi kinh nghiệm để vận dụng vào công tác hòa giải, góp phần nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở. Để nhân rộng mô hình này, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch[2] và chỉ đạo nhân rộng theo tiêu chí 100% huyện phải thành lập Câu lạc bộ hòa giải. Đến nay, trên toàn tỉnh đã nhân rộng được 70 Câu lạc bộ hòa giải. d) Hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong việc nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên được quan tâm, chú trọng Năm 2021, Trang thông tin điện tử phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Đồng Tháp được xây dựng và vận hành đi vào hoạt động, đã góp phần cải thiện điều kiện tiếp cận thông tin về pháp luật, giúp việc sử dụng, khai thác một cách thuận lợi hệ thống thông tin pháp luật được số hóa, bảo đảm tính chính xác, đầy đủ, kịp thời. Ngoài ra, các tổ hòa giải ở cơ sở còn ứng dụng công nghệ thông tin trong việc nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên thông qua các trang mạng xã hội qua 12 nhóm Zalo của 12/12 huyện, thành phố với hơn 1.000 hòa giải viên tham gia; qua đó, kịp thời trao đổi thông tin trong quá trình thực hiện công tác hòa giải cơ sở, những quy định hòa giải ở cơ sở, cách làm hay trong quá trình thực hiện hòa giải của tổ hòa giải, hỗ trợ nhau khi gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác hòa giải ở cơ sở… Có thể thấy, từ khi thực hiện Đề án 428 nhận thức và ý thức của hòa giải viên được nâng lên rõ rệt, có bản lĩnh và có trách nhiệm trong xử lý vụ việc, từ đó số vụ việc hòa giải thành tăng so với trước đây, theo số liệu thống kê, giai đoạn 2019 – 2022 so với giai đoạn 2015 - 2018 số vụ việc hòa giải ở cơ sở giảm gần 30% (cụ thể: giai đoạn 2015 - 2018 tiếp nhận 17.833 vụ việc, tổ chức hòa giải thành 14.243 vụ việc, đạt tỷ lệ trung bình 79,86%; giai đoạn 2019 - 2022 tiếp nhận 12.804 vụ việc, tổ chức hòa giải thành 11.563 vụ, đạt tỷ lệ trung bình 86,55%). Điều đó cho thấy, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua hoạt động hoà giải ở cơ sở lan toả, đạt hiệu quả, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật trong Nhân dân, thông qua việc vận dụng những quy định pháp luật để giải thích, phân tích, hướng dẫn các bên giải quyết tranh chấp, hòa giải viên đã giúp họ hiểu được quyền và nghĩa vụ của mình, để từ đó xử sự phù hợp với quy định pháp luật, chuẩn mực đạo đức xã hội, qua đó góp phần giữ gìn, duy trì đoàn kết trong nội bộ nhân dân; củng cố, phát huy tình cảm và đạo lý truyền thống tốt đẹp trong gia đình, cộng đồng; phòng ngừa, hạn chế vi phạm pháp luật, tội phạm, bảo đảm trật tự an toàn xã hội ở địa phương. Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được, trong thời gian tới, tỉnh Đồng Tháp cần quan tâm, chú trọng thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp sau: - Một là, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về hòa giải ở cơ sở nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức của toàn xã hội, đặc biệt là người dân ở cơ sở về vị trí, vai trò và ý nghĩa quan trọng của công tác này, từ đó sử dụng ngày càng nhiều hơn biện pháp hòa giải trong giải quyết các tranh chấp, mâu thuẫn, vi phạm pháp luật tại cộng đồng thông qua hòa giải ở cơ sở. - Hai là, tiếp tục chỉ đạo rà soát, củng cố, kiện toàn tổ hòa giải, nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên phù hợp với thực tiễn tại địa phương, đáp ứng nhu cầu về hoạt động hòa giải ở cơ sở. - Ba là, nâng cao chất lượng hoạt động tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng hòa giải ở cơ sở để nâng cao trình độ, năng lực cho tập huấn viên, hòa giải viên; tiếp tục khai thác có hiệu quả tài liệu bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở cho các hòa giải viên theo Chương trình khung của Bộ Tư pháp. - Bốn là, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các giải pháp cụ thể phù hợp với điều kiện từng địa bàn để nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở tại địa phương; tiếp tục nhân rộng và phát huy hiệu quả mô hình Câu lạc bộ hòa giải và những cách làm có hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở tại các địa phươg; tăng cường các biện pháp trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm hay trong hoạt động hòa giải ở cơ sở giữa các địa phương. Bố trí kinh phí cho công tác hòa giải ở cơ sở theo quy định của pháp luật. - Năm là định kỳ chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn; kịp thời thông tin, báo cáo, thống kê về hoạt động hòa giải ở cơ sở theo quy định./. Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật  [1]In và phát hành 4.240 sổ tay bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở cho hòa giải viên [2] Kế hoạch số 22/KH-UBND ngày 21/01/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2022.