Cà Mau đổi mới, phát triển công tác trợ giúp pháp lýThực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 và Đề án Đổi mới công tác trợ giúp pháp lý, tỉnh Cà Mau đã thực hiện nhiều giải pháp thiết thực, đồng bộ nhằm cải thiện chất lượng dịch vụ trợ giúp pháp lý (TGPL), qua đó khẳng định được vai trò không thể thiếu của TGPL trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người yếu thế, góp phần nâng cao hiệu quả tiếp cận pháp luật trong xã hội.Chủ động triển khai đồng bộ từ sớm, từ cơ sở Ngay từ đầu giai đoạn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch[1] tổng thể triển khai thực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý (TGPL) của tỉnh Cà Mau đến năm 2020 định hướng đến năm 2030. Công tác quán triệt được chú trọng, phổ biến sâu rộng trong toàn ngành Tư pháp, các cơ quan tố tụng và đối tượng được TGPL. Trong giai đoạn 2011–2015, tỉnh tổ chức 20 cuộc quán triệt, với hơn 1.200 lượt người tham dự, tạo sự thống nhất nhận thức và hành động. Nhằm triển khai các nhiệm vụ được giao tại giai đoạn 2 (từ ngày 01/6/2015 đến ngày 31/12/2017), Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Cà Mau đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định 749/QĐ-TTg ngày 01/6/2015 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó đề ra các hoạt động cụ thể để thực hiện nhiệm vụ TGPL như tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện Đề án với sự tham dự của Lãnh đạo Sở Tư pháp, các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong giai đoạn 3 (từ ngày 01/01/2018 đến ngày 31/12/2024), tỉnh cũng luôn kịp thời ban hành các kế hoạch hằng năm, tăng cường chỉ đạo hoạt động Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong tố tụng, đẩy mạnh kiểm tra, giám sát, triển khai truyền thông pháp luật tại các xã, lắp đặt hệ thống thông tin pháp luật (bảng tin, hộp tin, tờ gấp…) đến tận cơ sở. Kết quả thực hiện TGPL nổi bật Trong giai đoạn 2011–2024, toàn tỉnh đã thụ lý và giải quyết gần 25.500 vụ việc TGPL. Trong đó, các vụ việc tham gia tố tụng không ngừng tăng: từ 592 vụ (2011–2015) lên hơn 3.500 vụ (2018–2024), chiếm gần 42% tổng số vụ việc thực hiện trong giai đoạn 3. Tỷ lệ vụ việc thành công hiệu quả từ năm 2018–2024 đạt 66,7% (1.015/1.521 vụ việc), cho thấy chất lượng TGPL ngày càng được nâng cao, khẳng định vai trò của đội ngũ người thực hiện TGPL, đặc biệt là trợ giúp viên pháp lý trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân.Đặc biệt, Cà Mau đạt tỷ lệ 83% trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu tốt và khá hàng năm – một con số thể hiện năng lực và nỗ lực của đội ngũ làm công tác TGPL tại tỉnh. Tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Trong suốt ba giai đoạn triển khai Chiến lược và Đề án, tỉnh luôn quan tâm đầu tư phát triển nguồn nhân lực TGPL. Từ việc tuyển dụng, bổ nhiệm trợ giúp viên pháp lý, đến công nhận cộng tác viên, ký hợp đồng thực hiện TGPL với luật sư. Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh có 14 trợ giúp viên pháp lý và 21 luật sư ký hợp đồng thực hiện TGPL. Sở Tư pháp đã tổ chức 21 lớp tập huấn cho gần 2.000 lượt người tham dự, trong đó tập trung nhiều vào kỹ năng tư vấn, kỹ năng thực hiện TGPL trong vụ việc tố tụng, quy trình giải quyết vụ việc TGPL.   Truyền thông pháp luật về TGPL Hoạt động truyền thông về TGPL đều được tỉnh Cà Mau triển khai bài bản, mạnh mẽ trong các giai đoạn thực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 và Đề án Đổi mới công tác trợ giúp pháp lý. Từ các chuyên mục trên truyền hình, báo chí địa phương, đến việc in ấn hàng chục nghìn tờ gấp, bảng tin, hộp tin tại các địa điểm công cộng, cơ quan tố tụng, xã phường…Cà Mau đẩy mạnh truyền thông đa phương tiện, đăng tải 28 bài viết, video clip TGPL trên sóng phát thanh, báo chí địa phương. Thông qua các hình thức truyền thông phong phú, người dân ngày càng nâng cao nhận thức và chủ động tiếp cận dịch vụ TGPL. Qua việc đẩy mạnh các hoạt động truyền thông về TGPL đã giúp cho người thuộc diện được TGPL dễ dàng tiếp cận được chính sách TGPL, chính sách an sinh xã hội, nắm rõ các quy định của pháp luật có liên quan. Nhận thức về pháp luật ngày càng được nâng lên, nhiều đối tượng thuộc diện TGPL đã biết và liên hệ đến Sở Tư pháp (Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh), để yêu cầu thực hiện TGPL. Hướng đến một nền trợ giúp pháp lý hiện đại, vì nhân dân phục vụ Nhìn chung, do có sự chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời của Bộ Tư pháp, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (trước đây là Cục Trợ giúp pháp lý), công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, địa phương có liên quan mà các mục tiêu, chỉ tiêu và giải pháp Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định số 678/QĐ-TTg ngày 10/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ và Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015 – 2025 ban hành kèm theo Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 01/6/2015 được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Với những kết quả đạt được, tỉnh Cà Mau cho thấy sự vào cuộc mạnh mẽ, bài bản trong triển khai các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về TGPL. TGPL tại Cà Mau không chỉ dừng lại ở việc “giúp người dân biết pháp luật”, mà còn là công cụ hiệu quả để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, nhất là với người nghèo, người yếu thế. Trong thời gian tới, với tinh thần cải cách, sáng tạo, Cà Mau tiếp tục là điểm sáng trong thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý, góp phần đưa pháp luật đến gần dân, vì một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh./. Nguyễn Phan Thuỳ Linh, Phòng Quản lý trợ giúp pháp lý, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý [1] Quyết định số 687/QĐ-UBND ngày 09/5/2013