Tập trung nâng cao năng lực hệ thống hỗ trợ pháp lý cấp tỉnh
Thực hiện Quyết định số 81/QĐ-TTg ngày 19/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021–2025 và Nghị định số 55/2019/NĐ-CP, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật phối hợp cùng Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang tổ chức hội nghị nhằm:
- Nâng cao nhận thức, năng lực và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ pháp chế, chuyên viên pháp lý;
- Tăng cường liên kết giữa các cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp trong tháo gỡ vướng mắc pháp lý;
- Thúc đẩy phổ biến thông tin pháp luật một cách kịp thời, minh bạch, dễ tiếp cận.
Hội nghị là dịp để các cơ quan chức năng, tổ chức hành nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp luật và doanh nghiệp cùng ngồi lại, đối thoại, chia sẻ khó khăn, đồng thời đề xuất giải pháp đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình tuân thủ pháp luật, nâng cao sức cạnh tranh.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần nhiều hơn hỗ trợ về pháp lý
Tỉnh Bắc Giang hiện có hơn 17.000 doanh nghiệp đang hoạt động, chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trung bình mỗi năm có khoảng 1.400 doanh nghiệp mới thành lập, cho thấy tốc độ phát triển kinh tế năng động. Tuy nhiên, thực tiễn cũng bộc lộ một thực trạng đáng lưu ý:
- Nhiều doanh nghiệp thiếu kiến thức pháp luật căn bản, đặc biệt về đầu tư, đất đai, thuế, hợp đồng, lao động;
- Thiếu bộ phận pháp chế nội bộ chuyên trách dẫn đến việc dễ mắc sai sót trong quy trình, thủ tục, ký kết hợp đồng;
- Doanh nghiệp chưa chủ động tiếp cận dịch vụ pháp lý hoặc còn tâm lý ngại “va chạm pháp luật” do e ngại thủ tục phức tạp, rủi ro lộ thông tin.
Chính vì vậy, hội nghị tập huấn lần này có ý nghĩa đặc biệt trong việc kết nối, cung cấp thông tin chính thống, tạo dựng lòng tin pháp luật cho doanh nghiệp, đồng thời hỗ trợ kỹ năng cần thiết để doanh nghiệp có thể “tự bảo vệ mình” trong thị trường cạnh tranh khốc liệt.
Tăng cường đối thoại, gắn kết cơ quan quản lý và doanh nghiệp
Tại hội nghị, đại diện các sở, ngành, phòng tư pháp cấp huyện và các doanh nghiệp đã cùng nhau trao đổi, thảo luận sôi nổi. Nhiều vướng mắc thực tiễn được nêu lên, từ vấn đề chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đấu thầu, ký kết hợp đồng, đến quy trình xin giấy phép xây dựng, môi trường.
Thông qua quá trình trao đổi hai chiều, các cơ quan chức năng nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng và các “điểm nghẽn pháp lý” mà doanh nghiệp gặp phải. Đồng thời, doanh nghiệp cũng hiểu rõ hơn vai trò của mình trong việc tham gia góp ý, xây dựng, hoàn thiện thể chế và thực thi pháp luật.
Cải tiến hình thức hỗ trợ, đa dạng phương thức tiếp nhận vướng mắc
Phát biểu tại hội nghị, ông Dương Thanh Sơn, Giám đốc Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh Bắc Giang, nhấn mạnh: “Muốn hỗ trợ doanh nghiệp hiệu quả, nhất thiết phải đổi mới cách làm. Ngoài các buổi tập huấn, tọa đàm, các kênh tiếp nhận vướng mắc nên mở rộng trên các nền tảng số như Zalo OA, Facebook, cổng hỏi đáp trực tuyến, giúp doanh nghiệp nhanh chóng nêu vấn đề và nhận được giải đáp kịp thời”.
Đây cũng là định hướng phù hợp với quá trình chuyển đổi số trong quản lý nhà nước: minh bạch, gần gũi, thuận tiện và hiệu quả. Đồng thời, tránh tình trạng “hội nghị hình thức”, chỉ truyền đạt một chiều.
Tăng cường vai trò của Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước
Một trong những giải pháp trọng tâm là nâng cao vai trò của Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh, đặc biệt trong giai đoạn 2024–2025. Cụ thể:
- Phối hợp với các hội, hiệp hội doanh nghiệp để tổ chức các phiên tư vấn trực tiếp, giải đáp theo yêu cầu;
- Tăng cường phối hợp liên ngành để tư vấn theo nhóm chuyên đề như: đất đai, xây dựng, thuế, thương mại quốc tế;
- Đẩy mạnh đào tạo kỹ năng pháp lý cho đội ngũ hỗ trợ doanh nghiệp tại các phòng ban cấp huyện;
- Triển khai thí điểm cơ sở dữ liệu điện tử nội bộ về các tình huống pháp lý phổ biến trong kinh doanh.
Tận dụng cơ sở dữ liệu pháp lý số để hỗ trợ doanh nghiệp chủ động tra cứu
Sở Tư pháp đã xây dựng Hệ thống thông tin pháp luật tỉnh Bắc Giang tại địa chỉ
thongtinphapluat.bacgiang.gov.vn, cho phép doanh nghiệp dễ dàng tra cứu:
- Văn bản pháp luật mới ban hành;
- Bản án, quyết định xử lý tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp (nếu được công khai);
- Các văn bản trả lời của UBND tỉnh với từng tình huống pháp lý cụ thể;
- Phán quyết trọng tài, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, hành chính nếu có liên quan.
Hệ thống còn được cập nhật các kiến nghị – phản hồi – hướng dẫn – thông báo từ UBND tỉnh đối với những tình huống áp dụng pháp luật gây vướng mắc. Đây là cơ sở pháp lý sống động, giúp doanh nghiệp hình dung và tham chiếu thực tiễn khi gặp vấn đề tương tự.
Hoạt động đồng bộ giữa các cơ quan – tổ chức – hiệp hội
Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang đang tích cực tham mưu UBND tỉnh ban hành các kế hoạch hỗ trợ pháp lý hằng năm, trong đó:
- Gắn hỗ trợ pháp lý với việc cải thiện chỉ số PCI (chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh);
- Hướng dẫn tuyên truyền viên pháp luật cấp cơ sở lồng ghép nội dung pháp luật kinh doanh khi phổ biến tại địa bàn;
- Phối hợp với Liên minh Hợp tác xã, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh để cung cấp thông tin pháp luật cho các thành viên;
- Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, toạ đàm chuyên đề, diễn đàn pháp lý doanh nghiệp thường kỳ.
Kết luận và định hướng tiếp theo
Có thể khẳng định rằng, trong bối cảnh doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò xương sống của nền kinh tế địa phương, nhưng lại là nhóm dễ bị tổn thương về mặt pháp lý, thì việc tổ chức các hội nghị tập huấn, đối thoại, truyền thông pháp luật như tại Bắc Giang là rất cần thiết và kịp thời.
Trong thời gian tới, công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp cần tiếp tục:
- Đơn giản hóa thủ tục hỗ trợ, để doanh nghiệp không ngại tiếp cận;
- Đa dạng hóa phương thức hỗ trợ, ứng dụng công nghệ số, mạng xã hội;
- Kết nối mạnh mẽ giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý để kịp thời tháo gỡ vướng mắc;
- Nâng cao năng lực pháp lý nội bộ của doanh nghiệp, tạo thế chủ động và phòng ngừa rủi ro hiệu quả;
- Làm sâu sắc hơn vai trò của pháp luật trong chiến lược phát triển doanh nghiệp bền vững.